خبرگزاری «فرانس 24»، در گزارشی تحقیقی نوشت که بر اساس شواهد به دست آمده، فشنگهای تفنگ ساچمهای ساخت شرکت فرانسوی-ایتالیایی چدیت (Cheddite) برای سرکوب معترضان در ایران استفاده شده است.
بنا بر این گزارش، این فشنگهای ساچمهای به شکل گسترده، از سال 2011 در ایران استفاده شدهاند که این مساله نقض آشکار تحریمهای اتحادیه اروپا است که در آن سال اعمال شد.
گروه کارشناسان فرانس 24، برای انجام این گزارش تحقیقی از مردم ایران خواستند عکسهایی را از مهمات استفاده شده در سرکوب اعتراضات پس از کشتهشدن مهسا امینی به این رسانه ارسال کنند.
طبق این گزارش، بیش از «100» عکس و ویدئو توسط تیم مذکور تجزیه و تحلیل شد که نشاندهنده گاز اشک آور، گلوله، فشنگهای پینتبال و فشنگهای ساچمهای است که به طور گسترده توسط نیروهای سرکوبگر ایران استفاده شده است.
تصاویر فشنگهای شلیکشده توسط نیروهای سرکوبگر که به فرانس 24 ارسال شده، 13 پوکه فشنگ با نام «چدیت» در هشت شهر مختلف ایران را نشان میدهد.
به عنوان مثال، در تصاویری که یک معترض از شهر یزد از فشنگی که پس از شلیک به سوی او و دیگر تظاهرکنندگان در روزهای گذشته پرتاب شده بود، «چدیت 12» و «شاهین 24 / 2017» حک شده است.
شاهدان عینی به تیم ناظران این رسانه گفتهاند، نیروهای سرکوبگر ایران معمولا پوکه فشنگها را جمعآوری میکنند تا به دست معترضان نیوفتد.
چدیت که گفته میشود بزرگترین تولیدکننده پوکه فشنگ در جهان است، کارخانههایی در کشورهای ایتالیا و فرانسه دارد. این شرکت پوکههای خالی را با محفظههای پلاستیکی و پایههای فلزی تولید میکند و به تولیدکنندگان دیگری در جهان میفروشد که نهایتا با پودرهای انفجاری، گلوله یا پرتابههای دیگر پر میشوند.
یک معترض دیگر در تهران، تصاویری از یک پوکه فشنگ ارسال کرد که در روز 3 اکتبر پس از شلیک گلولههای ساچمهای نیروهای سرکوبگر جمهوری اسلامی به سمت معترضان پیدا کرده بود. این پوکه فشنگ نشان «چدیت 12*12*12*12» و یک پوشش پلاستیکی زردرنگ با نوشته «ایران 2020/01» دارد.
در تصاویری از پوکه فشنگ توسط یکی از شهروندان مهاباد از شلیک نیروهای امنیتی در روز 30 اکتبر همین عبارت حک شده بود.
حساب توییتری «1500 تصویر» که اخبار اعتراضات ایران را منتشر میکند، نیز عکسهایی ارسال کردند که 10 پوکه دیگر با نام تجاری چدیت را نشان میداد. بنا به اعلام این گروه، این فشنگها از شهرهای شیراز، کرج، رشت، سنندج و کامیاران کشف شده است.
بر اساس یک تحقیق انجام شده توسط شبکه تلویزیون «فرانس ۲۴»، نیروهای جمهوری اسلامی ایران که مامور سرکوب اعتراضات مردمی در سه ماه اخیر در نقاط مختلف کشور هستند، به صورتی گسترده از فشنگهای تفنگ ساچمهای که پوکه آن ساخت یک شرکت اسلحهسازی اروپای غربی است، استفاده میکنند. pic.twitter.com/tfMm6XUJpP
— Iran Briefing (@irbriefing) November 26, 2022
دو کارشناس پس از بررسی تصاویر ارسالی به فرانس 24، گفتهاند که به نظر میرسد این پوکهها در شرکت چدیت ساخته شده باشند، چراکه این شرکت فرانسوی-ایتالیایی تنها سازنده شناختهشدهای است که از عبارت 12*12*12*12 استفاده میکند.
استفاده از این گلولهها در حالی است که اتحادیه اروپا در سال 2011 «صادرات مستقیم یا غیرمستقیم تجهیزاتی را که ممکن است برای سرکوب داخلی استفاده شود»، مانند «سلاح، مهمات و لوازم مرتبط» به ایران ممنوع کرده است.
پنج کارشناس بینالمللی تحریم به فرانس 24 گفتهاند که این ممنوعیت شامل گلوله تفنگ ساچمهای و اجزای آن نیز میشود.
مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا دراینباره گفته است: «اینکه ایران این محصولات را مستقیما از خود شرکت چدیت خریده باشد یا از شخص ثالث، برای شرکت اروپایی از نظر قانونی مسئولیت دارد. این شرکت باید خریدارانش را بررسی کند و اطمینان داشته باشد که آنها محصولات را به سازمانهای تروریستی یا کشورهایی که طبق قوانین اتحادیه اروپا ممنوع شدهاند، نمیفروشند.»
پاتریک ویکن، پژوهشگر «عفو بینالملل» در مورد کنترل تسلیحات و حقوق بشر در اینباره گفت: «چدیت باید به حقوق بشر احترام بگذارد و در صورت وجود خطر انتقال کالا به دست ناقضان زنجیرهای حقوق بشر، عرضه آن را متوقف کند.»
بر اساس آخرین گزارشها، خبرگزاری «هرانا»، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، اعلام کرد از 26 شهریور تا شامگاه شنبه پنجم آذر، در جریان اعتراضات ایران 450 نفر کشته شدند که 63 تن از آنها کودک بودند.