یک عضو مجلس خبرگان رهبری میگوید علی خامنهای با بررسی فرزندش مجتبی به عنوان نامزد رهبری آینده در جمهوری اسلامی مخالفت کرده است.
محمود محمدی عراقی در گفتگو با خبرگزاری ایلنا با اشاره به در پیش بودن انتخابات مجلس خبرگان تاکید کرده که رهبر جمهوری اسلامی پیشتر حتی با بررسی فرزندانش به عنوان نامزدهای جانشینی مخالفت کرده است. این عضو مجلس خبرگان در این گفتگو خاطرهای در این خصوص نقل کرده و میگوید: «یک بار در کمیته سه نفره درباره یکی از فرزندان رهبری که شاید از نظر علمی در سطح بالایی است بحثی میشود. این خبر به گوش رهبری میرسد و ایشان نهی میکنند و میگویند این کاری که شما میکنید شبه مسئله موروثی بودن رهبری را مطرح میکند بنابراین ایشان حتی اجازه بررسی را هم نمیدهند.»
این عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه خاطره دیگری از خامنهای نقل کرده که بر اساس آن رهبر جمهوری اسلامی مخالف بررسی فرزندش به عنوان رهبر بوده است. محمدی عراقی در این خصوص میگوید: «در مورد دیگری اینطور شنیدم که از رهبری کسب اجازه میکنند که آیا شما اجازه میدهید ما در مورد شخصی که منسوب به شما است، بررسی انجام دهیم که در پاسخ میگویند خیر، دور این مسئله را خط بکشید.»
او در ادامه میگوید: «سیاست رهبری این است که افراد وابسته و نزدیک ایشان بهویژه فرزندان ایشان هیچ گونه سمتی را قبول نکنند.»
پیشتر و در آذر ماه رحیم توکل، نماینده استان مازندران در مجلس خبرگان گفته بود که یک کمیسیون ویژه برای انتخاب جانشین علی خامنهای به صورت «کاملا مخفی» کار میکند. توکل در گفتگو با پایگاه خبری جماران در این خصوص با اشاره به اینکه این کمیسیون به شکل کاملا محرمانه فعالیت خود را ادامه میدهد اضافه کرده بود که اعضای این مجموعه افراد واجد صلاحیت را مورد بررسی قرار میدهند و سپس با علی خامنهای مشورت میکنند.
این نماینده مجلس خبرگان اضافه کرده بود که هیچکس از فهرست این افراد مطلع نیست و تنها شخص علی خامنهای برای این موضوع مورد مشورت قرار میگیرد.
در سالهای اخیر همواره بحثها در خصوص سرنوشت رهبر آتی در جمهوری اسلامی داغ بوده و مخالفان داخلی و خارجی جمهوری اسلامی، حکومت را به آمادهکردن فضا برای رهبری مجتبی خامنهای متهم کردهاند.
پیشتر میرحسین موسوی در مرداد ماه ۱۴۰۱ در بیانیهای نسبت به «رهبری موروثی» در ایران هشدار داده بود. آقای موسوی که از سال ۱۳۸۹ در حصر خانگی است در این خصوص گفته بود: ««زبانشان لال! مگر سلسلههای ۲۵۰۰ ساله بازگشتهاند که فرزندی پس از پدرش به حکومت برسد؟»
این رهبر جنبش سبز همچنین در بخش دیگری از بیانیهاش با اشاره به شایعات و نقل قولهایی که در طول این سالها در خصوص احتمال رهبری مجتبی خامنهای مطرح بوده میافزاید: «سیزده سال است که اخبار این توطئه شنیده میشود. اگر به راستی در پی آن نیستند چرا یک بار چنین نیتی را تکذیب نمیکنند؟»
پس از اظهارات میرحسین موسوی، مجلس خبرگان رهبری در بیانیهای به صورت غیرمستقیم موضعگیریهای نخست وزیر ایران در دوران جنگ را «شبهپراکنی» توصیف و تاکید کرد که فرآیند انتخاب رهبر از سوی این نهاد بر مبنای «شایستهگزینی و انتخاب اصلح» خواهد بود.
مسئله احتمال جانشینی مجتبی به جای علی در سالهای اخیر بسیار پررنگ بوده و حتی به بطن جامعه نیز سرایت کرده است. در جریان اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ بارها شعارهایی چون «مجتبی بمیری، رهبری رو نبینی» در تجمعات اعتراضی در شهرهای مختلف ایران شنیده شد.
مجتبی خامنهای پسر دوم علی خامنهای که ۵۴ سال دارد تقریبا ۴۰ سال از پدرش جوانتر است. او هرچند سمت رسمی ندارد اما در نقلقولهای مقامهای جمهوری اسلامی و همچنین سیاستمداران مخالف حکومت بارها به نقش مهم و پررنگ او اشاره شده است.
مهدی کروبی دیگر رهبر جنبش سبز که او هم سالهاست در حصر به سر میبرد در جریان انتخابات سال ۸۴ به علی خامنهای نامهای نوشت و از رهبر جمهوری اسلامی خواسته بود جلوی «آقازاده» را بگیرد. کروبی در آن نامه خطاب به علی خامنهای نسبت به آنچه او «دخالتهای مجتبی در حمایت از محمود احمدینژاد» خوانده بود هشدار و خواستار ورود علی خامنهای در مقابله با این اقدامات شده بود.
به گفته کروبی البته خامنهای در پاسخ مجتبی را نه «آقازاده» که «آقا» خوانده و مدعی شده بود که نقشی در جریانهای سیاسی ندارد.
در سالهای اخیر بارها شایعاتی در خصوص سلامتی رهبر ۸۴ ساله جمهوری اسلامی منتشر شده اما او همچنان در بیت خود با طرفداران و نیروهای وفاداراش دیدار میکند. همچنین خامنهای در رژههای نظامی حضور مییابد و از نیروهای سپاه و ارتش سان میبیند.
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی، جانشین رهبر جمهوری اسلامی با رای دو سوم مجلس خبرگان برگزیده میشود. مجلس خبرگان علاوه بر وظیفه انتخاب رهبر، باید بر عملکرد رهبر فعلی نیز نظارت داشته باشد که این ویژگی این نهاد عملا در جمهوری اسلامی به کنار گذاشته شده و اعضای این مجلس همواره به تعریف و تمجید علی خامنهای مشغول بودهاند.
با توجه به سن بالای رهبر ایران در ماههای اخیر بحثها در خصوص اهمیت مجلس خبرگان بعدی بالا گرفته و افرادی چون حسن روحانی بارها بر اهمیت حضور در این نهاد تاکید کرده بود. با این حال شورای نگهبان خود حسن روحانی و دیگر شخصیتهای همفکر با او را رد صلاحیت کرد تا مجموعهای یکدست برای انتخاب رهبر آینده جمهوری اسلامی دور یکدیگر جمع شوند. البته مشخص نیست که کار انتخاب رهبر آتی در دوره آینده مجلس خبرگان صورت خواهد گرفت یا خیر و تا زمانی که علی خامنهای زنده باشد عملا این نهاد به فرآیند انتخاب جانشین ورود نخواهد کرد.
علاوه بر مجتبی خامنهای در سالهای اخیر از افرادی چون ابراهیم رئيسی و صادق آملی لاریجانی هم به عنوان دیگر گزینههای محتمل برای انتخاب به عنوان جانشین علی خامنهای نیز یاد میشود. با این حال صادق آملی لاریجانی پس از رد صلاحیتهای گسترده در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و اعتراضات او نسبت به این روند، کمی از حلقه مرکزی قدرت فاصله گرفته و ناظران رقابت اصلی در این حوزه را بین مجتبی خامنهای و ابراهیم رئیسی میدانند.
هرچند نزدیکان علی خامنهای و برخی از اعضای مجلس خبرگان مسئله احتمال جانشینی مجتبی را رد میکنند اما همچنان از فرزند دوم رهبر جمهوری اسلامی به عنوان یکی از گزینههای اصلی برای انتخاب به عنوان رهبر آتی جمهوری اسلامی یاد میشود. در حال حاضر احمد جنتی در کنار سمتهای دیگرش از جمله دبیری شورای نگهبان ریاست مجلس خبرگان را برعهده دارد.