ترس از انتقادهای داخلی، نگران از فشارهای خارجی؛ بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران می‌گوید دولت جرأت نمی‌کند «نام شرکت‌هایی که با آنها در آستانه امضای قرارداد» است را اعلام کند.
این مقام ارشد دولتی می‌گوید این فشارها امضای قرارداد را به خطر می‌اندازد.
به گفته زنگنه ۱۵۰ نفر درگیر مذاکرات برای امضای قراردادهای توسعه میادین با طرف‌های خارجی هستند. این قراردادها عمدتاً به میدان‌های مشترک مربوط است.
انتقاد از تعارض قراردادهای جدید با منافع ملی
تهران پس از امضای برجام و رفع تدریجی تحریم‌های ایران در تلاش بوده تا مجدداً شرکت‌های خارجی را برای سرمایه‌گذاری در بازار انرژی ایران جذب کند. تهران در تلاش است تا مجدداً سهمی که پیش از تحریم‌ها از بازار فروش نفت و گاز داشت را به دست بیاورد و همزمان از در استخراج میادین مشترک نفتی‌اش از همسایه‌ها عقب نماند.
ایران کوشیده برای تشویق شرکت‌های خارجی قراردادهای جدید نفتی‌اش را در قالب قراردادهایی موسوم به IPC ارائه دهد. اما این قراردادهای به محل نزاع گروهی از نمایندگان مجلس، اصول‌گرایان و نهادهای نظامی با وزارت نفت تبدیل شده است.
وزارت نفت قصد دارد قراردادهای جدید نفتی IPC را بدون مصوبه مجلس اجرایی کند، هر چند مجلس در نهایت در تدوین این شکل از قرارداد دخالت کرد و دولت پذیرفت اصلاحاتی را در متن قراردادهای IPC اعمال کند.
برای اطلاعات بیشتر می توانید صفحه تلگرامی ما را عضو شوید
در قراردادهای IPC شرکت‌های خارجی ۲۰ تا ۲۵ سال در محصول میدان شریک است و از محل فروش نفت گاز آن سهم دارد. در این قراردادها شرکت‌های خارجی موظفند یک شریک ایرانی داشته باشند و فناوری خود را به شرکت واگذار کنند.
در مجموع منتقدان، قراردادهای نفتی موسوم به IPC را خلاف منافع ملی و ارزان‌فروشی منابع زیرزمینی می‌دانند. به زعم مخالفان، این نوع قراردادهای شراکت در محصول مغایر قانون اساسی است.
علاوه بر این، دولت روحانی بارها اعلام کرده که در خصوص میدان‌های بزرگ ترجیح می‌دهد شرکت‌های خارجی پیمانکار اصلی و شرکت‌های ایرانی به عنوان شریک وارد قرارداد شوند. این موضوع نیز واکنش منفی پیمانکاران بزرگ ایران از جمله سپاه پاسداران را در پی داشته است.
طرفداران واگذاری میادین بزرگ و مشترک به خارجی‌ها استدلال می‌کنند که در خرداد ۱۳۸۹ برای نخستین بار ۵ فاز پارس جنوبی به قرارگاه خاتم‌الانبیا سپاه پاسداران واگذار شد. سپاه اما در بهره‌برداری از منابع گازی از میدان مشترک بین ایران و قطر موفق نبود.
افزون بر انتقادات داخلی، برخی فشارهای خارجی نیز ممکن است از جمله دلایلی باشد که سبب شده ایران مذاکرات خود در حوزه انرژی را مخفی نگه دارد.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری اسلامی سال گذشته گفته بود برخی کشورهایی که میدان‌های مشترک نفتی با ایران دارند، تلاش کرده‌اند مانع قراردادهای نفتی جدید ایران شوند.
فشارهای مالی آمریکا و تهدید دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای خروج از برجام نیز از دیگر بحران‌هایی است که می‌تواند طرف‌های خارجی را برای انعقاد قرارداد با ایران منصرف کند.