تحریم ها منبع : روز اون لاین - نیک آهنگ کوثر
غذا» دست و دل مسئولان را بلرزاند. ظاهرا همه پذیرفته اند که آب از سر گذشته است.
به گزارش کلمه، ایران با وجود همه تحریم ها هنوز به جایی نرسیده که صحبت از برنامه «نفت در برابر غذا» برای کشور شود. اما دولت احمدی نژاد پیشدستی کرده و قبل از اینکه نهادهای بین المللی وارد آن مرحله از تحریم شوند، با دست خود کشور را وارد مرحله جدیدی از تحریم های خودخواسته کرده و سیاست فروش سرمایه های خدادادی در ازای سیر کردن شکم مردم را در پیش گرفته است.
امروز در جلسه غیر علنی مجلس با وزرای اقتصادی دولت از وجود یک “ستاد بحران” سخن به میان آمده و مقام‌های دولتی اعلام کرده‌اند بسیاری از کشورها به جای ارز کالا به ایران می‌دهند.
ایرج ندیمی ٬ عضو کمیسیون اقتصادی مجلس پس از این جلسه اعلام کرد که مهدی غضنفری٬ وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده که بسیاری از کشورهای به جای ارز ناشی از فروش نفت خواستار دادن کالا هستند. غضنفری همچنین افزوده که جمهوری اسلامی پس از تشدید تحریم‌ها٬ در واردات کالا “با سه مشکل گشایش اعتبار، انتقال ارز از داخل به خارج و انتقال ارز و کالا” مواجه شده است.
در همین رابطه علی لاریجانی ٬ رئیس مجلس هم پس از پایان این جلسه از وجود ستادی برای مقابله با آثار تحریم‌ها خبر داد و اعلام کرد که این ستاد “به صورت غیرمصوب اکنون فعالیت خود را آغاز کرده و با حضور دولت، مجلس و قوه قضاییه اکنون در حال کار است.”
این جلسه روز چهارشنبه چهارم مرداد، درست یک روز پس از سخنرانی رهبری و تاکید او بر “اقتصاد مقاومتی” و اعلام اینکه جمهوری اسلامی در برابر تحریم ها تسلیم نخواهد شد تشکیل شد.
در حالی رهبری نظام صحبت از اقتصاد مقاومتی و ایستادگی در مقابل تحریم ها می کند که خبرگزاری ها گزارش داده اند در برخی از نانوایی‌های سطح شهر تهران آرد هندی توزیع شده، در حالی که پیش از این قرار بود در ازای فروش نفت به هند از این کشور گندم وارد شده و مراحل تهیه آرد در کشور انجام شود.
همزمان نیز در خبرها آمده است که ایران و پاکستان برای معاملات پایاپای مواد پتروشیمی در برابر گندم توافق کرده اند. به دنبال مشکلات نقل و انتقال پول که ناشی از تحریم بانک مرکزی ایران توسط اتحادیه اروپا و آمریکا بوجود آمده و در پی تداوم تحریم های متعدد علیه جمهوری اسلامی هند به ایران پیشنهاد “نفت در برابر غذا” را ارائه کرده است.
خبرگزاری های داخلی در این باره گزارش داده اند که ایران و هند توافق کرده اند تا پرداخت ۴۵ درصد از پول نفت ایران به هند با روپیه انجام شود که البته بخشی از آن نیز شامل برخی محصولات مصرفی مانند چای، برنج و گندم است که ایران هر ساله از کشور هند وارد می‌کند.
همچنین گزارش ها حاکی از این است که جمهوری اسلامی از سه ماه پیش دریافت گندم، برنج، چای، شکر، روغن، کاغذ و برخی از ماشین آلات صنعتی را در ازای فروش نفت در دستور کار خود قرار داده است. خبرگزاری فارس نیز در گزارشی دیگر از توزیع نخستین محموله آرد وارداتی از هند به تهران در ازای فروش نفت به این کشور خبر داده است.
در واقع پس از چین٬ مبادله پایاپای با هند نیز آغاز شده و در ازای فروش نفت٬ از این کشور آرد٬ گندم و کالاهای اساسی وارد می شود. به گزارش فارس به نقل از روزنامه اکونومیک تایمز، یک مقام آگاه وزارت خارجه هند تاکید کرده دهلی نو پیشنهاد پرداخت پول نفت ایران را از طریق صادرات گندم به این کشور ارائه کرده و منتظر تصمیم نهایی دولت ایران است.
در حال حاضر صنعت نفت کشورمان از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا تحت تحریم است و این امر سبب شده تا فروش محصولات استراتژیک مانند گندم با مشکلاتی فراوانی مواجه شود. تا پیش از این ایران هر سال ۱۲ میلیارد دلار نفت به هند صادر می کرد که اکنون به نظر می رسد با تحریم های نفتی و بانکی صادرات نفت با مشکلات جدی مواجه شده و اکنون جمهوری اسلامی باید به ازای نفتی که صادر می کند کالاهای مورد نیاز و اساسی خود را از این کشورها دریافت کند.
چندی پیش سنای آمریکا با وجود مخالفت باراک اوباما رییس جمهور این کشور با تحریم بانک مرکزی ایران و خریداران نفت، برنامه تحریم نفتی و بانکی علیه ایران را تصویب کرد. درواقع این تحریم ادامه طرح فرانسه و انگلستان علیه ایران بود.
البته پس از آنکه سنای امریکا تحریم ها را علیه ایران به تصویب رساند اتحادیه اروپا به دلیل وابستگی اقتصاد ورشکسته یونان به نفت ایران از قبول تحریم ها سرباز زد. اما نهایتا با جایگزینی کشورهایی نظیر لیبی و همچنین توانایی عربستان برای بالا بردن تولید نفت؛ دغدغه اروپا در خصوص وابستگی به نفت ایران حل شد و با طرح سنای آمریکا موافقت کردند.
در این میان چشم امید ایران به هند و چین بود تا شاید بتواند با فروش نفت به این دو کشور بخشی از بحران اقتصادی گریبانگیر شده را حل کند اما با توجه به کاهش غیر مترقبه رشد اقتصادی چین به دلیل بحران اقتصادی حوزه یورو در گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، باید منتظر بود که این کشور نفت ایران را به قیمتی بسیار ارزان تر از قیمت واقعی خریداری کند و از سویی دیگر هند نیز به عنوان دومین خریدار عمدۀ نفت ایران برای واردات یک سال نفت خود، به گفتۀ دیوان محاسبات ، تنها پنج میلیارد دلار پرداخت نمود که مشخص شد بخشی از همین درآمد نیز وصول نشده است.
در واقع تحریم نفتی ایران تا کنون به این شکل سابقه نداشته و شاید بتوان گفت که موفق ترین تحریم های سازمان ملل در مورد افریقای جنوبی به همین ترتیب انجام شد که در نهایت منجر به سقوط رژیم آپارتاید شد. اما در مورد تحریم نفتی باید گفت شاید مشابه ترین تحریمی که بتوان در مقایسه با تحریم نفت در نظر گرفت، تحریم عراق بوده که در قالب برنامه نفت در برابر غذا اجرا شد. یعنی دولت عراق تنها می توانست مقدار مشخصی نفت صادر کند تا بتواند مایحتاج دارویی و غذایی مردم خود را تامین کند و صادرات بیشتر از آن میزان محدود می شد.
در کنار تحریم نفتی باید تحریم بانک مرکزی را نیز اضافه کرد، تحریمی که سبب می شود تا صادر کنندگان، وارد کنندگان و فعالان بخش اقتصادی نتوانند برای انجام مبادلات تجاری خود اعتبار در کشورهای دیگر ایجاد کنند. متاسفانه از آنجاکه محور فشار‌ها و تحریم ها بر بانک مرکزی و نقل و انتقال های بانکی متمرکز شده باید منتظر بود تا صنایع و حتی دارو و غذا نیز متاثر از این تحریم ها شوند به طوری که چندی بیش حدود ۲۰ کشتی غلات که به بنادر کشور آمده بودند تا بیش از دو ماه نتوانستند بار خود را تخلیه کنند، زیرا محدودیت جابه‌جایی ارز توسط بانک‌ها مانع از پرداخت وجه آنان می‌شد و نمی توانستند به فروشنده اجازه تخلیه بدهند.
در حالی که کشور در وضعیت تحریم به سر می برد، قیمت ها افزایش پیدا می کند و نیاز به کالاهای اساسی بیشتر می شود خبرگزاری مهر گزارش داد که با کاهش تولید گندم، ذخایر گندم در کشور کاهش یافته است. در حال حاضر خرید دولتی گندم از کشاورزان شهرستان قم در سال جاری به یک هزار تن رسیده است، که این رقم در سال گذشته ۱۷ هزار تن بود.
این گزارش حاکی است که میانگین قیمت خرید گندم توسط دولت ۴۲۰ تومان است، بدین ترتیب، بسیاری از کشاورزان ترجیح می‌دهند که گندم خود را به جای تحویل به سیلوهای دولتی، به واسطه‌ها بفروشند. این خبرگزاری به نقل از یک کشاورز می نویسد که به دلیل پایین بودن قیمت خرید گندم توسط دولت، کشاورزان اکنون ناچارند گندم خود را به مرغداری‌ها و دامداری‌ها بفروشند تا هزینه های خود را تأمین کنند.
همچنین خبرگزاری ایسنا نیز از قول عباس قبادی مدیر عامل شرکت بازرگانی داخلی ایران گزارش کرده که براساس آخرین اطلاعات، حجم گندم خریداری شده از کشاورزان از دو میلیون تن گذشته است و خرید گندم همچنان ادامه دارد.
ایران که روزگاری بزرگ ترین واردکننده سنتی گندم بود، در سال ۱۳۸۳ با دستیابی به خودکفایی در تولید گندم، جشن خودکفایی را برپا کرد و روز ۲۶ آبان را به عنوان روز خودکفایی گندم در تقویم ثبت کرد. سید محمد خاتمی در آن روز بیان کرد “ایرانیان پس از ۴۰ سال توانستند گندم خود را خودشان تولید کنند و باید برای حفظ آن تلاش کرد.” اظهارنظری که در زمان خودش عملی شد اما عمر آن چندی نپایید.
تا سال ۸۶ حتی برای صادرات گندم هم برنامه ریزی شده بود، به طوری که در پایان شهریور همان سال قراردادی برای صادرات پانصد هزار تنی گندم مازاد بر نیاز کشور منعقد و ایران رسما به صادرکننده یکی از مهم ترین محصولات کشاورزی جهان تبدیل شد. اما این امر فقط تا سال ۸۷ ادامه داشت و پس از آن فصل غم انگیز تجارت گندم بار دیگر شروع شد. در سال جاری توأم با ادامه اجرای قانون هدفمندی یارانه ها آمار و ارقام گمرک از واردات ۱۲ هزار تنی گندم به ارزش سه میلیون دلار به کشور طی سه ماهه نخست سال حکایت دارد.
در واقع ما جشن خودکفایی گرفتیم، ولی باز هم واردات به شدت افزایش یافت و در سال های اخیر در رده های اول واردکنندگان گندم در جهان قرار گرفتی. اکنون وضعیت کشور به جایی رسیده است که باید در ازای فروش نفت به کشورهایی چون چین و هند گندم مورد نیاز کشور را دریافت کند در حالی که محمود احمدی نژاد چون دیگر وعده هایش، وعده داد که ایران نه تنها در زمینه گندم، بلکه در سایر محصولات کشاورزی نیز به خودکفایی خواهد رسید. در واقع نه تنها نفت بر سر سفره های مردم نیامد که نان نیز از سفره های آنان برداشته شد.
منبع:آذربایجان پرس