امیر سماوات / بخش فارسی ایران بریفینگ
منابع خبری عراق روز جمعه ۲۸ تیرماه در گزارشی فوری خبر دادند که جنگندههای ناشناس به یکی از اردوگاههای الحشد الشعبی در استان صلاح الدین حمله کردهاند.
هواپیمایی ناشناس پایگاه الحشد الشعبی را در شرق صلاح الدین که اخیراً موشکهای ایرانی وارد آن شده بود هدف قرار داد.
سپاه_پاسداران و حشد الشعبی پیش از این اعلام کرده بود که هیچ ایرانی در حمله به پایگاه آمرلی کشته نشده اما هفته گذشته دست کم مراسم تشییع جنازه یکی از کارشناسان موشکی سپاه پاسداران در حصارک کرج رسانه ای شد .
ابوالفضل سرابیان از جمله این افراد است که به دلیل انفجار سوخت جامد در پادگان آمرلی در استان صلاحالدین عراق کشته شده که گفته می شود یکی از کارشناسان موشکی سپاه پاسداران بوده .
در همین باره پلیس صلاح الدین کشته و زخمی شدن ۵ شبه نظامی را تأیید کرد.
اگر چه همچنان کسی مسئولیت این حملات را بر عهده نگرفته اما گفته می شود اسرائیل این حملات هوایی را انجام داده است.
اکنون در میان سیاستمداران و نظامیان این «ابهام جدی» مطرح است که رهبران عراق از حملات اسرائیل مطلع بوده و ایران را در جریان نگذاشتهاند و یا بدون اطلاع آنان این حملات صورت گرفته است؟
دولت عراق به هیچیک از این حملات واکنشی نشان نداده است، در حالی که وزارت خارجه این کشور حمله هوایی ارتش ترکیه به سلیمانیه را که اواسط تیرماه صورت گرفت محکوم کرد.
گزارشها حاکیست اسرائیل با جنگندههای رادارگریز اف ۳۵ این حملات را انجام داد و تعدادی از فرماندهان و نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این حملات کشته و زخمی شدند اما جمهوری اسلامی طبق معمول سکوت کرد.
هدف قراردادن دو پایگاه نزدیک مرزهای ایران، برای جمهوری اسلامی نگران کننده است اما از آن مهمتر برای تهران سکوت دولت عراق است. برهم صالح رئیس جمهوری عراق، پنجم تیرماه ۱۳۹۸، در مصاحبه با CNN گفت کشورش تحت هیچ شرایطی اجازه استفاده از پایگاههای عراق را برای حمله نظامی به ایران نخواهد داد و اجازه نمیدهد عراق جبههای برای اقدام خصمانه علیه هیچیک از همسایگان تبدیل شود.
توانایی جنگندههای اسرائیل برای ماموریتهای دوردست و امکانات ناکافی پدافندی برای مقابله با آنها به نگرانی جدی برای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است.
علیرضا صباحیفرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش در مصاحبه با فارس هفته پیش اعلام کرد: «آیتالله خامنهای کوتاهی در پدافند هوایی را گناه میدانند و هر تعللی بر اساس حکم حکومتی و شرعی که مظم له صادر کردهاند، قابل توجیه نیست.»
آثار این نگرانی وقتی بیشتر پدیدار میشود که جانشین فرمانده پدافند ارتش نیز، نهم مرداد، در یک سخنرانی میگویند کارکنان این نیرو بیش از پیش هوشیار باشند تا مانند گذشته بتوانیم اقتدار نیروهای مسلح را به رخ دشمنان کشیده و مثل همیشه خار چشم دشمنان باشیم.
یک روز پیش از این اظهارات هشتم مرداد، احمد خاتمی امام جمعه تهران به نمایندگی از خامنه ای عازم تبریز میشود و در جمع نیروهای پدافند هوایی شمال غرب (سایت سوباشی) سخنرانی میکند و به آنها دلگرمی میدهد. فرمانده منطقه پدافند هوایی شمال غرب ارتش نیز ادعا میکند «با تلاش شبانهروزی خود هیچ روزنه نفوذی برای دشمنان باقی نگذاشته است.»
اصرار کارگزاران نظام بر تاکید روی قدرت پدافند جمهوری اسلامی تردیدها در مورد قابلیتهای آن را بیشتر میکند. دردسر جدی برای نیروهای مسلح ایران آنجاست که اگر پدافند ارتش و سپاه نتوانند در مقابل جنگندههای اسرائیلی واکنش نشان دهند مقابله با آنها با توجه به فرسودگی جنگندههای نیروی هوایی ارتش تقریباً غیرممکن است. پیشرفتهترین جنگنده ایران اف ۱۴ (تامکت) است که حدود نیم قرن از عمر آنها میگذرد .
هواپیماهای اف۱۴، جتهای جنگنده، دو موتوره، دو سرنشین و مجهز به سیستم بال متحرک هستند. نیروی دریایی ایالات متحدهی آمریکا از سال ۱۹۷۴ تا ۲۰۰۶ از این هواپیماها به عنوان جنگندههای رهگیر دفاعی و برای عملیات شناسایی تاکتیکی استفاده میکرد.
به جز ایالات متحده آمریکا، ایران تنها کشوری است که جنگندههای اف ۱۴ در اختیار دارد. فروش اف ۱۴ به ایران از سال ۱۹۷۶ آغاز شد. نیروی هوایی ایران در دوره حاکمیت نظام پهلوی، ۸۰ فروند از این نوع جنگندهها را سفارش داده بود که مجموعا ۷۹ هواپیما در اختیار ایران قرار گرفت. در طول جنگ ۸ سالهی ایران و عراق، نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از این جنگندهها بارها در عملیات هوایی استفاده کرده است.
جمهوری اسلامی ایران برای حفظ این جنگندهها در ناوگان نظامی خود، نیازمند قطعات جدید است اما به دلیل تحریمها، امکان نوسازی هواپیماهای اف – ۱۴ را ندارد و اکنون تنها ۲۷ فروند آن عملیاتی است که منابع نظامی در محافل محرمانه گفته اند از این تعداد روی ۱۵ فروند آن فقط می توانند حساب نمایند، به طور متوسط در سالهای اخیر مدام اخبار سقوط هواپیماهای اف ۱۴ ارتش ایران شنیده می شود و این گمان را تشدید می کند که چه بسا ۱۵ فروند نیز عددی اغراق شده باشد.
جنگنده بعدی میگ ۲۹ هست که از ۲۵ فروند اولیه ای که ایران در سال ۱۳۷۱ از روسیه خریداری کرد ۷ فروند آن سقوط کرده و از میان مابقی نیز تنها ۱۰ فروند آن عملیاتی است .
ضمن آنکه حداقل نیروی هوایی ارتش ایران خود می داند که در تقابل نظامی میگ های روسی هیچ حرف برتری در نبردهای هوایی با اف ۱۴ و یا اف ۳۵ و بطور کل نیروی هوایی اسراپیل و آمریکا ندارند ، خلبانهای ایرانی بارها در طول جنگ ایران و عراق با اتکا به فانتوم ها و اف ۱۴ توانستند شکست سختی به میگهای عراقی بدهند.
ضعف نیروی هوایی ارتش و سپاه ، ضعفی است غیرقابل کتمان و البته بدون راهکاری برای جبران و جمهوری اسلامی این ضعف را از طریق سامانه های پدافند و صنایع موشکی در صدد جبرانش است اما این سامانه ها هم اکنون در برابر جنگنده های رادار گریزی همچون اف۳۵ بی اثر هستند.
در اسفند سال ۱۳۹۶ گزارشهایی از پرواز جنگندههای اسرائیلی بر فراز ایران منتشر شد که منبع آن روزنامه الجریده کویت بود اما رژیم ایران آن اگر چه آن را رد کرد اما چندی بعد پس از جدالی در دیدار فرماندهان نیروهای مسلح در دفتر رهبری فرزاد اسماعیلی فرمانده قرارگاه پدافند هوایی را عزل نمود.
یکی از دلایلی که آن زمان بسیاری از رسانه ها و کارشناسان نظامی ایران در رد اظهارات سرلشکر امیکام نورکین فرمانده نیروی هوایی ارتش اسرائیل که گفته بود اسرائیل این جنگندههای رادارگریز را در سرتاسر خاورمیانه به پرواز در آورده و در حمله به دو موضع مختلف از آن استفاده کرده است این بود که معتقد بودند بُرد این هواپیما برای انجام چنین ماموریتی کافی نیست اما حالا با حمله به دو پایگاه حشدالشعبی مشخص شده که این جنگندهها چنین قابلیتی را دارند. ضمن اینکه در هفتههای اخیر منابع غیررسمی گزارش داده بودند خلبانان اسرائیل در حال تمرین برای انجام ماموریت با مسافتهای طولانی هستند.
دو عملیات اخیر در عراق هیچ معنایی جز نزدیک شدن هواپیماهای اسرائیلی به سایتها و مراکز اتمی ایران ندارد.
در همین رابطه :
عزل فرمانده قرارگاه پدافند هوایی ارتش به دلیل تهاجم هوایی اسرائیل به ایران