ناتو میگوید فردی که چند روز پیش به اتهام قاچاق سلاح برای طالبان افغانستان دستگیر شده از اعضای نیروی قدس سپاه پاسداران نیست. بیانیه روز جمعه ناتو در این مورد، پس از آن منتشر میشود که برخی خبرگزاریها در همین روز از قول نیروهای بینالمللی مستقر در افغانستان گزارش کردند که «یکی از اعضای نیروی قدس، شاخه برونمرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به اتهام قاچاق سلاح، در جنوب افغانستان دستگیر شدهاست.» بیانیه تازه نیروهای ناتو میافزاید که از گزارشهای اولیه اینگونه برمیآمد که این فرد متهم به قاچاق اسلحه از ایران به افغانستان که در تاریخ ۱۸ دسامبر در ولایت قندهار بازداشت شده از اعضای سپاه قدس است، «اما تحقیقات بیشتر نشان میدهد که وی ارتباطی با نیروی قدس سپاه پاسداران ندارد و ممکن است با چند سازمان مرتبط با پیکارجویان مربوط باشد.» خبرگزاری فرانسه، از قول سخنگوی نیروهای بینالمللی تحت فرماندهی ناتو، ایساف، این شخص را «یکی از تأمینکنندگان اصلی سلاح به طالبان» توصیف کردهاست که در شهرستان ژیری در ولایت قندهار دستگیر شدهاست.
وی در عین حال از ارائه توضیح بیشتر در مورد ملیت فرد بازداشت شده خودداری کرد. سخنگوی ایساف در بیانیه پیشین خود گفت که دلیل بازداشت این فرد، «کمک به جابهجایی سلاح بین ایران و قندهار از طریق ولایت نیمروز» است. این بیانیه افزود که این فرد در قندهار مستقر بوده و از آنجا با دیگر رهبران طالبان در ولایت قندهار نیز «ارتباط مستقیم» داشته و اقدام به تأمین سلاحهای کوچک برای آنها میکردهاست. از سوی دیگر روزنامه تایمز لندن روز جمعه گزارش داد که ایران شماری از اعضای ارشد القاعده را که در حبس خود داشته «آزاد کرده» تا بتوانند «در بازسازی شبکه خود در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان شرکت کنند.» این روزنامه همچنین خبر داد که چند مقام پاکستانی و خاورمیانهای که نخواستهاند نامشان فاش شود ایران را متهم میکنند که در خفا از گروههای مسلح اسلامگرا پشتیبانی میکند و این پشتیبانیها اغلب از طریق سپاه پاسداران انجام میشود.
این در حالی است که این هفته محمد شریف شریفی، معاون وزارت تجارت و صنایع افغانستان، گفت که ایران از ورود سه هزار تانکر نفتکش از خاک خود به افغانستان جلوگیری میکند تا با این کار از «تأمین سوخت برای نیروهای خارجی در افغانستان جلوگیری شود.»
در یادداشتهای دیپلماتیک که به تازگی در وبسایت افشاگر ویکیلیکس منتشر شد آمده است کهنیروهای آمریکایی معتقدند ایران با تأمین پول، اسلحه و پناه دادن به افراد طالبان، کارزاری پنهان را علیه نیروهای ائتلاف در افغانستان به پیش میبرد.
فرماندهی نیروهای ناتو مستقر در افغانستان در آن اطلاعیه اگفته اند که این شهروند ایرانی در روز شنبه، 18 دسامبر، در جنوب افغانستان دستگیرشده و افزوده است که وی “از رابط های کلیدی در ارسال اسلحه از ایران برای طالبان بوده است.” نیروهای ناتو در نخستین اطلاعیه خود در مورد بازداشت این فرد، او را یکی از اعضای نیروی قدس، واحد برون مرزی سپاه پاسداران ایران، معرفی کرده بودند. ساعاتی بعد، نیروهای بین المللی کمک به امنیت افغانستان، آیساف، با انتشار اصلاحیه ای اعلام کردند که فرد بازداشت شده، عضو نیروی قدس نیست هر چند ممکن است با شمار زیادی از سازمان های مرتبط با گروه های شورشی در تماس بوده باشد. بیانیه نیروهای آیساف می افزاید: “مردی که اکنون در بازداشت است یکی از رابط های ارسال سلاح مستقر در قندهار است که با رهبران طالبان در این ولایت ارتباط مستقیم دارد.”
این اولین بار نیست که ایران متهم شده از اقدامات شورشیان در افغانستان حمایت می کند. یکی از سخنگویان نیروهای بین المللی کمک به امنیت افغانستان گفت: “دلیل دستگیری این فرد کمک به نقل و انتقال سلاح بین ایران و ولایت قندهار از طریق ولایت نیمروز” بوده است.
او در ولسوالی “ژیری” در قندهار در بازداشت به سر می برد؛ ولایت قندهار به عنوان زادگاه جنبش طالبان شهرت دارد. یکی از مقام های ارشد امنیتی افغانستان در قندهار گفت نیروهای ائتلاف مدتی فرد بازداشت شده را تحت نظر داشته اند. او به بی بی سی گفت: “ماموران اطلاعاتی ایران به طالبان کمک می کنند و در جنوب قاچاق مواد مخدر می کنند. ما هر روز با این مسئله درگیر هستیم. اکنون همه این واقعیت را می دانند. نیروهای بین المللی این مرد را بازداشت کرده اند و مدتی بود که گفتگوهای تلفنی او را استراق سمع می کردند و ارتباطات الکترونیکی اش را تحت نظر داشتند.”
بلال سروری، گزارشگر بی بی سی در کابل، می گوید ظن به ایران که بمب های کنار جاده ای و دیگر مواد منفجره در اختیار طالبان در جنوب و غرب افغانستان قرار می دهد، گسترده است. به گفته گزارشگر بی بی سی در کابل مقام های اطلاعاتی افغانستان در خفا این ظن را مطرح کرده اند که نیروهای امنیتی ایران در امور افغانستان دخالت می کند اما این مقام ها تمایلی ندارند علنا اتهامی به ایران وارد کنند. مقام های امنیتی افغانستان گفته اند که اخیرا شمار زیادی به ظن جاسوسی برای ایران دستگیر شده اند و این اولین بار است که یکی از دستگیری ها علنی شده است. از مقام های اطلاعاتی غربی نقل قول شده که ایران شمار زیادی از پیکارجویان القاعده را از زندان آزاد کرده اند تا به آنها کمک شود در مناطق مرزی پاکستان مجددا سازماندهی کنند.