ایران بریفینگ / امیر فرشاد ابراهیمی / در حالی که زمان زیادی به سفر «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا به منطقه نمانده تحلیل‌ها و ارزیابی‌های متعددی از اهداف این سفر و نتایج احتمالی که می‌تواند داشته باشد ارائه می‌گردد.
در وهله نخست تحلیلگران با توجه به مطالبی که رسانه‌های عبری و عربی منتشر کرده‌اند، بر پرونده عادی‌سازی روابط عربستان و اسرائیل متمرکز شده و اعلام کردند که این پرونده مهمترین محور دستور کار سفر بایدن به ریاض و تل‌آویو است.
البته هرچند که بحث توافق سازش میان سعودی‌ها و اسرائیل همواره در محافل آمریکایی‌ها مطرح بوده و قطعا بایدن در سفر به عربستان و اسرائیل مجددا به آن خواهد پرداخت اما نمی‌توان این پرونده را به عنوان اصلی‌ترین محور سفر بایدن به منطقه قلمداد کرد.
به ویژه اینکه به گزارش دولتمردان اسرائیلی و نیز آمریکایی خود واقف هستند که عادی سازی عربستان و اسرائیل یک پروسه طولانی بوده و انتظار می‌رود در جریان سفر بایدن پیشرفت‌هایی در این زمینه صورت بگیرد و به مرز صدور مجوز رسمی از جانب عربستان برای عبور پروازهای اسرائیلی از آسمان این کشور برسد.
اما امضای توافق رسمی هنوز مطرح نیست و شرایط منطقه‌ای و مخصوصا آتش افروزی های جمهوری اسلامی و شبه نظامیان پیرامونش فعلا این اجازه را نمی‌دهد.
اما در میان برنامه های غیر رسمی اعلام شده بایدن اشاره ای کوتاه مبنی بر تصمیم آمریکا جهت ایجاد یک ائتلاف نظامی در خاورمیانه منتشر شده است؛ به این صورت که واشنگتن به دنبال ایجاد یک وضعیت هماهنگی مشترک میان متحدان خود در خاورمیانه از طریق یک اتاق عملیات ویژه برای سیستم‌های راداری در پدافند هوایی است؛ به گونه‌ای که متحدان آمریکا در خاورمیانه در زمینه دفاعی به یکدیگر متصل شوند.
بایدن در سفری که به منطقه خواهد داشت قصد دارد در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس نیز حاضر شود و درباره تشکیل ائتلاف مذکور با حکام عرب صحبت کند.
در این میان «عبدالله دوم» پادشاه اردن که روابط نزدیکی با دولت آمریکا دارد و به عنوان نخستین رهبر عربی بعد از روی کار آمدن بایدن در کاخ سفید به دیدار او رفت، اعلام کرده که از تشکیل یک ائتلاف در خاورمیانه تحت عنوان «ناتو خاورمیانه» حمایت می‌کند و از کشورهای عربی می‌خواهد که به آن بپیوندند.
اصطلاح ناتو خاورمیانه مدتهاست با عناوینی همچون «ناتو عربی» یا «ناتو عربی-اسرائیلی» در دهه‌های گذشته مطرح شده است ؛ پیش از این «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق ایالات متحده در سال ۲۰۱۷ درباره طرحی برای ایجاد یک ائتلاف خاورمیانه‌ای به جهت مبارزه با تروریسم صحبت کرده و قرار بود این طرح ظرف یک سال اجرایی شود.
اگر چه ترامپ هدف از این ائتلاف را مبارزه با تروریسم خوانده بود اما هدف اصلی مقابله با شرارتهای ایران در منطقه است، اما این طرح به واسطه ناکامی ترامپ در دوره بعدی ریاست جمهوری آمریکا رها شد.
بحث تشکیل ناتو عربی-اسرائیلی نیز از حدود ۵ سال پیش بارها توسط آمریکایی‌ها و اسرائیل مطرح شده که در چارچوب یک ائتلاف منطقه‌ای صراحتا علیه جمهوری اسلامی است و اخیرا «نفتالی بنت» نخست‌وزیر رژیم سابق و «بنی گانتس» وزیر دفاع سابق و نخست وزیر فعلی اسرائیل و سایر مقامات اسرائیل بارها درباره آن صحبت و بر لزوم تشکیل چنین ائتلافی تاکید کرده‌اند.
بنابراین اسرائیلی‌ها سفر بایدن به منطقه را فرصت مناسبی برای طرح مجدد این پروژه و تشکیل یک ائتلاف جامع علیه جمهوری اسلامی می‌دانند.
آنها امیدوارند که در سایه اقدامات برای عادی سازی عربستان با اسرائیل، تشکیل یک ائتلاف عربی-اسرائیلی علیه جمهوری اسلامی نیز محقق گردد.
بحث درباره ائتلاف خاورمیانه اگر چه همانطوری که گفته شد مدتها مطرح است اما این بار دیگر در حد ایده و تئوری باقی نخواهد ماند ، چرا که سنتکام از مدتهاست اسرائیل و مناطق دیگری از خاورمیانه را نیز در حوزه استحفاظی خود قرار داده و اسرائیل بارها در مانورهای مشترکی با سنتکام تا دریای عمان و خلیج فارس نیز آمده است.