ایران بریفینگ / یکی از فعالان سایبری نزدیک به سپاه پاسداران به نام محمد پاداش که رسانه‌های اصولگرا از او به‌عنوان فعال فضای مجازی نام می‌برند و ازجمله نیروهای شناخته شده حزب الله و بسیج هست روز گذشته با انتشار عکسی از مهدی میرداماد یکی از مداحان شناخته‌شده و معروف بیت رهبری نوشت: «ترو خدا اگر مداح معروفی شدید ماشین خارجی سوار نشید… حالت قشنگی نداره جلو چشم مردم!»، محمد پاداش با عنوان اینکه در همسایگی این مداح در شهرری سکونت دارد با انتشار این عکس مجموعه واکنش‌هایی را در بین کاربران سایبری وفادار به جمهوری اسلامی برانگیخته است، تعدادی انتشار این‌گونه اخبار را موجب وهن نیروهای ارزشی می‌دانند و در مقابل تعدادی به مبارزه با رانت و همه‌گیر بودن عدالت اجتماعی و ساده زیستی اشاره دارند.
مهدی میرداماد از مداحان حکومتی و ثابت مهدیه تهران و هیات رزمندگان اسلام وابسته به سپاه پاسداران است.
انتشار این عکس ایران بریفینگ را بر آن داشت تا به یک سؤال که در ذهن بسیاری از مردم هیئتی و البته غیر هیئتی وجود دارد پاسخ بدهد: «مداحان چقدر پول می‌گیرند؟»
مداحان در ایران دودسته می‌باشند؛ دسته اول، مداحان مجلسی هستند یعنی مداحانی که برای مراسم خاک‌سپاری، ترحیم و ولیمه و نیز مراسم عروسی توسط صاحبان مجلس دعوت می‌شوند، این دسته از مداحان سنتی‌ترین مداحان ایرانی هستند و غالباً وابستگی به نهادهای قدرت در جمهوری اسلامی ندارند.
در حال حاضر نرخ یک مداح ختمی خوان در بهشت‌زهرای تهران بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است. البته اگر سیستم صوتی نداشته باشید؛ که عموم خانواده‌های مصیبت‌دیده ندارند؛ به‌اضافه مبلغ فوق بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان نیز برای سیستم صوتی دریافت می‌شود.
مداحانی که برای مراسم ختم یا مراسم ولیمه دریافت می‌شوند بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان در بازار امروز تهران، دستمزد می‌گیرند. این مداحان ممکن است سیستم صوتی را نیز خود تأمین کنند که در این صورت هزینه مجزایی نیز برای آن دریافت می‌شود اما معمولاً، به‌خصوص در نرخ‌های پایین، هزینه مجزایی برای رفت‌وآمد نیز مطالبه می‌کنند.
اما مداحانی که در مراسم عروسی حاضر می‌شوند در حال حاضر بین ۵۰۰ تا یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار تومان دریافتی دارند.
در این میان مداحانی هم هستند که چه در مراسم عزا و چه در مراسم شادی با ادوات موسیقی حاضر می‌شوند که این مداحان بین ۵۰۰ تا یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دریافتی دارند. البته جامعه مداحان این دسته را به‌عنوان مداح به رسمیت نمی‌شناسد.
اما دسته دوم، مداحان هیئتی هستند که در مراسم سوگ و شادی اهل‌بیت به مرثیه و منقبت خوانی می‌پردازند. خود این گروه به سه دسته تقسیم می‌شوند.
در دسته اول مداحان آماتور و فصلی هستند که هرسال در محرم میکروفون به دست می‌گیرند. هزینه پرداختی هیئت‌ها برای این افراد بسته به هنری است که به خرج می‌دهند و بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان برای هر شب است.
در دسته دوم مداحان نیمه‌حرفه‌ای قرار دارند که دارای شهرت محلی هستند. این افراد در ایام محرم برای هر شب بین ۴۰۰ هزار تومان یا یک‌میلیون تومان دریافتی دارند.
و در دسته سوم، مداحان حرفه‌ای قرار می‌گیرند که در یک بازه قیمتی نامتعارف از شبی ۳ میلیون تومان تا شبی ۶۰ میلیون تومان دریافتی دارند؛ اما این مداحان حرفه‌ای که عمدتاً شناخته‌شده و وابسته به محافل قدرت و نهادهای رسمی نیز هستند مداحان برند و سوپر برند هستند، به‌جز قرارداد مالی، توافق‌های دیگری نیز با صاحبان هیئت دارند که اطلاع از آنها جالب است:
پامنبری
۱-یکی از معمول‌ترین توافق‌ها، توافق بر سر هیئت همراه یا پامنبری است. در توافق مداحان برند با صاحبان هیئت‌ها گفته می‌شود که این مداح، دارای ۱۰ تا حتی ۴۰ پامنبری است که باید حتماً در هیئت حضور پیدا کنند این افراد معمولاً میانداری هیئت را بر عهده می‌گیرند و دور مداح حلقه می‌زنند و به‌اصطلاح مجلس گرم‌کن هستند و اگر این مداح به شهرستانی غیر از محل اصلی هیئت خود برود معمولاً هزینه اقامت این افراد نیز با صاحب هیئت است. البته پامنبری‌ها یکی دو نکته جالب دیگر هم دارند. یکی اینکه برخی اوقات ممکن است مداح، به دلیل وقتی‌که هیئت همراهش برای برپایی باشکوه هیئت او صرف کرده، بخشی از مبلغ دریافتی خود را به آنان می‌دهد اما در قانونی که جا انداخته‌اند معمولاً میزبان و دعوت‌کننده باید آن را تقبل کند، به‌عنوان‌مثال محمود کریمی برای هر مراسم این‌گونه ۵۰ میلیون می‌گیرد و برای ۱۵ پامنبری‌اش هم رقمی از ۵ تا ۱۰ میلیون مطالبه می‌کند.
این‌گونه مداحان معمولاً با هیئت همراه خود، جلساتی را برای تمرین سبک‌های مختلف برگزار کرده و حتی این جلسات تمرین، در قالب یک مسافرت، مثلاً با ۱۰ نفر حلقه اول هیئت، انجام‌شده است.
سیستم صوتی
۲-توافق معمول دیگر بر سر سیستم صوتی است. معمولاً مداحان معروف، علاقه دارند که برای بهتر شدن عملکرد خود با سیستم‌های صوتی حرفه‌ای کار کنند و برخی از این سیستم‌ها تا شبی ۵ میلیون تومان، هزینه اجاره‌دارند این رقم به‌غیراز هزینه ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ تومانی است که برای فرد مسئول که همچون دی جی‌ها معمولاً بیس را تنظیم و صداهای مختلفی را در لحظات مداحی همچون حسین حسین پخش می‌کند هست، هزینه مسئول سیستم صوتی مداحان سیب سرخی و بنی فاطمه در بین دیگر مداحان با توجه به پخش جلوه‌های صوتی ویژه آنان از همه بیشتر و گاه تا شبی ۱۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان هم دیده‌شده.
بنر و تبلیغات
۳-مورد جالب دیگر تقاضاهای مداحان سوپر برند برای اطلاع‌رسانی است. در برخی توافقات با مداحان اسمی، آنها می‌گویند که ما پامنبری خاص خود راداریم که باید از زمان و مکان برگزاری هیئتمان باخبر باشند پس شما باید به‌طور مثال ۲۰۰ بنر ۲ متر در یک متر در ۲۰۰ نقطه تهران نصب کنید.
بک گراند
۴-نکته بعدی بک‌گراند یا «پشت منبر» است. برخی مداحان بزرگ به مسئله دکور هیئت حساس هستند و در قرارداد توافق می‌کنند که دکور پشت منبر باید به تأیید آنها برسد. خوب است بدانید که برخی از این دکورهای پشت منبر تا ۱۵ میلیون تومان هزینه برمی‌دارد.
فیلم برداری و سی دی
۵- معمولاً گروه فیلم‌برداری هیئت نیز، با نظر مداح تعیین می‌شود و حتی سابق بر اینکه سی‌دی‌های مداحی رونق خوبی داشت، شنیده می‌شد که درصدی از فروش این سی‌دی‌ها به مداح پرداخت می‌شود.
در نظر داشته باشید که وقتی مداحان از تهران به شهرستان می‌روند؛ به همه این هزینه‌ها، باید هزینه اقامت و پذیرایی معمولاً ویژه را نیز اضافه کرد. در حال حاضر استان قم و استان مازندران دو استانی هستند که هزینه بسیار زیادی بابت مداحان برند، پرداخت می‌کنند. در این میان، البته اگر قرار است که نقدی به این وضعیت صورت گیرد، خوب است که نقد، متوجه پرداخت‌کنندگان مبالغ نامتعارف نیز باشد. به‌طور مثال فردی که در حال حاضر، بالاترین مبلغ پرداختی به مداحان را دارد یعنی آن سرمایه‌دار مازندرانی که مداحی مشهور را هرسال به مازندران می‌برد و در یک سال، برای یک دهه محرم، یک ویلای نزدیک به ۷۰۰ میلیون تومانی به‌عنوان صله به این مداح پرداخت کرده است.
مالیات
اما از همه اینها جالب‌تر؛ مداحانی هستند که در کنار مداحی شغل‌های دیگری هم دارند که البته اصلاً به چشم نمی‌آید به عنوان مثال مداح معروف هلالی (که به اتهام جاسوسی بازداشت شد) در کنار مداحی به چوب فروشی مشغول است یا منصور ارضی که می‌گوید در خیابان سعدی پارچه فروش مشغول است، همچنین می‌شود به محمود کریمی اشاره کرد که سنگ فروش است و … اما چرا مداحان علاقه دارند برای خود شغل داشته باشند؟
با یک حساب سرانگشتی می‌شود چرتکه انداخت مثلاً محمود کریمی در دوماه رمضان و محرم که اوج فعالیت آنهاست چیزی بین ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان درآمد دارند، در طول ماههای دیگر هم مجالس آنها در تهران و شهرستانها به کرات برگزار است اگر او که شبی ۵۰۰ میلیون از هر مجلسی می‌گیرد نهایت در ۱۰ ماه دیگر سال –حداقل- ۱۰ مجلس دیگر برود می‌شود ۵۰۰ میلیون تومان یعنی محمود کریمی در بدبینانه ترین حسابی که کرده ایم که هر ماه بگوئیم یک مجلس برود در سال حول وحوش یک تا دومیلیارد تومان سالانه از طریق مداحی درآمد دارد که بعید به نظر می‌رسد مغازه سنگ فروشی او در شهرری درآمد اینچنینی داشته باشد منتها یک فرق در اینجاست او برای سنگ فروشی‌اش باید مالیات بدهد، اما مداحی که شغل نیست و درآمد محسوب نمی‌شود؟ پس مالیاتی هم ندارد!
چه کسی باورش می‌شود حاج منصور ارضی صبح‌ها بلند می‌شود و می‌رود مغازه پارچه‌فروشی و تترون و ساتن و چادری و پیراهنی متر می‌کند و به مشتری‌ها می‌دهد؟!
(در تنظیم این مطلب از گزارش شماره شهریور ۱۳۹۷ ماهنامه خیمه که ماهنامه دینی و مختص مجالس مذهبی و مجالس عزاداری است استفاده‌شده)
منابعی که برای این گزارش از آنها استفاده شده :
شماره شهریور ۱۳۹۷ ماهنامه خیمه
مداحان معروف چه شغلی دارند؟.ایسنا