(قسمت اول)
مقدمه
سپاه پاسداران یک نیروی نظامی در ایران است که تاریخچه شکل گیری آن همزمان است با روی کار آمدن حکموت جمهوری اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی. این نیرو که الان یکی از مخوف‌ترین و قدرتمندترین نیروها در ایران است، ابتدا به شکل شبه نظامی تشکیل گردید که به مرور زمان و بخصوص بعد از اتمام جنگ ایران و عراق وارد دیگر عرصه‌های ایران شد و در مدت زمان کمی توانست خود را بر تمامی جوانب قدرتی ایران حاکم نماید.
سپاه به مرور زمان علاوه بر عرصه نظامی، در امور اقتصادی و سیاسی کشور نیز دخیل شد و دامنه‌ی این حضور، در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، که خود ایشان از اعضای قدیمی اين ارگان مخوف هستند، به کابينه دولت هم توسعه داده شد؛
در دوره نخست چهار ساله ریاست جمهوری احمدی نژاد، ١٤ عضو از کابينه ٢١ نفری دولت را فرماندهان سابق سپاه تشکيل می‌دادند. حدود ٨٠ تن از فرماندهان سپاه از ٢٩٠ کرسی مجلس را اشغال کردند. در شوراهای محلی و شهرداری‌ها، فرمانداری و استانداری‌ها نیز حضور اعضای سابق پاسداران بیشتر گردید.
یکی از فعالیت‌های وسیع و گسترده سپاه پاسداران در زمینه ترور مخالفان حکومت جمهوری اسلامی است. سپاه در این عرصه، پرونده قطور و قابل ملاحظه‌ای دارد. ترور و کشته شدن بسیاری از مخالفین حکومتی در داخل کشور به شکل مخفیانه و ترور ده‌ها تن از اعضای اپوزیسیون در خارج از کشور، بخش کوچکی از فعالیت‌های تروریستی این نهاد است. سپاه پاسداران در زمینه حمایت و تقویت گروه‌های مذهبی تروریست نیز در سطح بین المللی به ویژه در خاورمیانه و آفریقا بسیار فعال و دارای سابقه چندین ساله ست.
سپاه پاسداران در عرصه اقتصادی فعالیت‌های خود را معمولا به شکل دلالی و از طریق زیر شرکت‌ها و موسسات و مجموعه‌هایی گسترش می‌دهد که برای آنان پرونده‌ها و مجوزهای بازرگانی ظاهرا قانونی تشکیل می‌دهد. این نیروی مخوف و قدرتمند نظامی که مستقیما زیر نظر علی خامنه‌ای اداره می‌شود، در زمین قاچاق اسلحه، مواد مخدر و کالاهای بازار سیاه نیز فعالیت داشته و بسیاری از اجناس قاچاق الاخص در زمان تحریم ایران از سوی ایالات متحده، توسط سپاه پاسداران به کشور وارد می‌شود و سود آن نیز به جیب این نهاد سرازیر می‌گردد.
در سال‌های اخیر، علی خامنه ای، رهبر حکومت اسلامی تاکیدی فراوان بر خصوصی سازی داشته است و مدام تاکید می‌کند که در این زمینه بیشتر فعالیت و سرمایه‌گذاری شود. در پیرامون همین تاکیدات رهبری به وضوح واگذاری منابع طبیعی و صنایع کشور به سپاه پاسداران و شرکت های زیر مجموعه آن دیده می‌شود.
این قضیه به اندازه‌ای ملموس و هویداست که حسن روحانی، رییس بخش پژوهشگری مجمع تشخیص مصلحت نظام پیشین و ریس جمهور کنونی ایران نیز از دخالت و قدرت افسار گسیخته سپاه پاسداران در بخش‌های ریز و درشت اقتصادی کشور، لب به اعتراف و اعتراض گشوده و چنین گفته است؛
تا به حال بخش خصوصی گرفتار بخش دولتی بود، ولی از این پس گرفتار بخش شبه نظامی و نظامی است.
سرآغاز اندیشه تشکیل سپاه پاسداران ریشه در اوایل سرکار آمدن انقلاب اسلامی دارد. در سال ١٣٥٧، با فرمان روح الله خمينی، عده ای از گروه‌های مذهبی، سپاه پاسداران را بنیان نمودند. خمينی در دوم ارديبهشت ١٣٥٨، طی فرمانی به شورای انقلاب اسلامی رسما تاسيس اين ارگان مخوف و تروریستی را اعلام كرد. سپاه از آغاز پیدایش صرفا ابزاری برای سرکوب مخالفین حکومت اسلامی در شهرها بود. در جنگ‌های داخلی حکومت بر علیه اعتراضات مردمی و مطالبات آنان همچون جنگ با مردم کردستان، ترکمن صحرا، تبریز، خوزستان، سیستان و بلوچستان، فعالیت بسیار زیاد و چشمگیری داشت.
سپاه پاسداران دارای نیروهای حرفه ای آدم کشی است و در نقاطی چون آذربایجان، كردستان، خوزستان و گنبد، برای سرکوب اعتراضات و مطالبات مردمی، جنگ‌های زنجیره‌ای و فجیعی راه انداختند. پس از پایان جنگ هشت ساله ایران و عراق، سپاه علاه بر فعاليت های رزمی و چریکی، در عرصه‌های مختلف اقتصادی همچون سدسازی، راه سازی، پروژه‌های كشاورزی، توليدات قطعات صنعتی و نظامی و هم چنین در عرصه‌های فرهنگی و سیاسی کشور اقدام به کسب جایگاه‌های کلیدی نمود.
بخشی از نیروهای سپاه پاسداران نیز در قالبی کاملا حرفه‌ای به عنوان گروه‌های ترور به منظور از سر راه برداشتن نیروهای مخالف و اعضای اپوزسیون سازماندهی شدند، برخی از آن ها را به خارج کشور فرستادند تا ماموریت‌های برون مرزی انجام دهند. این ماموریت‌ها شامل این بود تا افرادی را که در لیست ترور حاکمیت جمهوری اسلامی است را شناسایی کنند و به قتل برسانند. که نمونه بارز آن؛ ترور دکتر عبدالرحمن قاسملو، شاهپور بختیار، فروهرها و … است. از سوی دیگر، در نهادها، رسانه ها و سازمان ها و احزاب ایرانی خارج از کشور نفوذ کنند تا از طرق مختلف اقدام به انحلال و درست کردن آنارشیسم به منظور از هم پاشاندن هرگونه اتحاد و همبستگی در میان آنان شوند. تیم و جوخه‌های ترور سپاه پاسداران که به واحد عملیات برون مرزی سپاه شناخته می‌شود، علاوه بر کشورهای همسایه ایران همچون ترکیه، پاکستان و عراق که در آنها تعداد بسیاری از فعالین سیاسی مخالف حکومت اسلامی را ترور و یا ربوده‌اند، در کشورهای دیگر نیز مانند فرانسه، سوئیس، آلمان، سوئد، اتریش، ایتالیا نیز اقدام به ترور مخالفین حکومت کرده‌اند.
سپاه پاسداران، هیچ گونه گزارشی از فعالیت‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی خود به دولت و مجلس ارائه نمی‌نماید و مستقیما زیر نظر خامنه ای، رهبر حکومت اسلامی فعالیت کرده و مدیریت می‌شود. تا به اکنون هیچ نوع گزارشی مبنی بر فعالیت‌های اقتصادی سپاه در ایران منتشر نشده است و همزمان نیز بودجه‌های کلان و ارقام بسیار بالایی به این نهاد اختصاص داده می‌شود که همگی کاملا محرمانه می‌باشند.
سپاه پاسداران در حال حاضر یک اهرم سیاسی نظامی مقتدر در راس امور مختلف ایران است و به آسانی و بدون هیچ محدودیتی وارد مناسبات و معادلات سیاسی کشور شده است. قابل ذکر است که نقش سپاه پاسداران در ساختار سیاسی، نظامی و اقتصادی کشور ایران دارای اهمیت ویژه‌ای است که پرداختن به آن، به ویژه نشان دادن نقش و عملکرد سپاه پاسداران در سرکوب اعتراضات مردمی و نیز چپاول و تاراج سرمایه‌های ملی و نیز اقتدارش در راس امور مختلف ایران حائز اهمیت است.
سپاه در قانون اساسى حکومت اسلامی ایران
قـانـون اسـاسـى فـلسـفه وجودى سپاه را به صورت عام و كلى، نگهبانى از انـقـلاب و دسـت آوردهـاى آن بـيـان کرده است و چـگـونـگـى انـجـام ايـن مـاموريت را نیز با توجه به قانون و مشروعیت بخشیدن به آن حواله داده است؛
براساس اصل ١٥٠ قانون اساسی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در قانون اساسی نیز رسمیت یافته و به عنوان نهادی مشروع برای دفاع از انقلاب اسلامی تعریف شده است.
سـپـاه پـاسـداران انـقـلاب اسـلامـى كـه در نـخـسـتـيـن روزهـاى پـيـروزى ايـن انـقـلاب تشكيل شد، براى ادامه نقش خود در نگهبانى از انقلاب و دستآوردهاى آن پا برجا مى ماند. حدود وظايف و قلمرو مسئوليت اين سپاه در رابطه با وظايف و قلمرو مسئوليت نيروهاى مسلح ديـگـر بـا تـاكـيـد بر همكارى و هماهنگى برادرانه ميان آن ها به وسيله قانون تعيين مى شود.
سپاه در اساسنامه
سـپـاه پـاسـداران انـقلاب اسلامى نهادى است تحت فرماندهى مقام رهبرى كه هدف آن نـگـهـبـانى از انقلاب اسلامى ايران و دست آوردهاى آن و كوشش مستمر در راه تحقق آرمان‌هاى الهـى و گـسـتـرش حـاكـمـيـت قـانـون خـدا طـبـق قـوانـيـن جـمـهـورى اسـلامى ايران و تقويت كـامـل بـنـيـه دفـاعـى جـمـهورى اسلامى از طريق همكارى با ساير نيروهاى مسلح و آموزش نظامى و سازماندهى نيروهاى مردمى مى باشد.
سپاه به مجموعه فرماندهى كل، ستاد مشترك سپاه، نيروى زمينى، نيروى هوايى، نيروى دريـايـى، نـيـروى مـقـاومـت بـسـيج و نيروى قدس و سازمان هاى وابسته به آن ها اطلاق مى گردد.
گردآوری و تهیه ؛ افشین ابراهیمیان
ادامـــــــــه دارد
منابع ؛
١. قانون اساسى، اصل ١٥٠
٢. اساسنامه سپاه، ص ١
٣. آئين نامه انضباطى نيروهاى مسلح جمهورى اسلامى ايران، اداره نيروى انسانى ستاد مشترك سپاه؛
٤. اساسنامه سپاه، تهران، نشر ستاد مركزى واحد بسيج، ١٣٦١، ص ٢ و ٣
٥. صحيفه امام، ج ٩، ص ٢٨٥- ٣٢٥
٦. همان منبع، ص ٣٠٦ و ٣٠٧
٧. همان منبع، ج ٧، ص ١١
٨. ایرنا، جمعه ٢١ فروردین ١٣٨٨
٩. رجانیوز ١٧ دی ١٣٨٨
١٠. روزنامه سرمایه، دوشنبه ٦ مهر ١٣٨٨
١١. سپاه نیوز، نیمه دی ماه ١٣٨٨
١٢. روزنامه سرمایه، دوشنبه ٦ مهر ١٣٨٨
١٣. همان، دوشنبه ٦ مهر ١٣٨٨