دفتر نشر معارف انقلاب اسلامی یکی از موسسات خصوصی و فرهنگی زیر نظر هاشمی رفسنجانی است که مدتی است اقدام به انتشار خاطرات و زندگینامه هاشمی رفسنجانی و همچنین دیگر افکار و عقاید او می نماید .
عمده مطالب این انتشارات به مرور هم در سایت هاشمی رفسنجانی با عنوان خاطرات روزانه وی منتشر می شود ، هاشمی رفسنجانی در خاطرات سال 66 خود مطالبی نوشته است از بعضی از فرماندهان سپاه همچون : عزیزجعفری، كوثری و محصولی که اکنون نامهای آشنایی هستند ، تحریریه فارسی ایران بریفینگ نقل گوشه هایی از این خاطرات را در جهت بررسی تاریخچه سپاه پاسداران منتشر می نماید .
ساعت سه و نیم صبح بیدار شدم و دیگر نخوابیدم. حدود ساعت شش صبح طلوع فجر است. برف میبارید و تا عصر ادامه داشت. خاطرات دو روز را بعد از نماز نوشتم. اخبار رادیو بی بی سی را گرفتم. مطلب مهمی نداشت، جز رفع خطر شهر خوست افغانستان.
عراق در حمله هوایی به ترمینال خارك تلفاتی وارد كرده است۱/ امروز [اول ژانویه] روز اول سال میلادی است.
پیش از ظهر فرماندهان لشكرهای عمل كننده آمدند و نیازها و كمبودها را مطرح كردند: ضعف مهندسی، كم شدن حمایت شورای پشتیبانی جنگ استانها برای لشكرهای خودشان بعد از جهاد مالی، كمبود پادگان و عقبه مخصوصاً در منطقه شمال غرب كشور، تاخیر حقوق سربازها و… ادامه عملیات را با فرماندهان قرارگاهها بررسی كردیم۲/ عصر تا نزدیك مرز – رود چومان در شمال ماؤوت – رفتیم. جاده كوهستانی و آسفالت است كه آسیب زیادی دیده و برف آن را پوشانده بود.
تا غروب رفتیم و سپس برگشتیم. در بین راه، روستاهای اطراف جاده در دره كه قبلاً مركز تغذیه ضدانقلاب بوده و اكنون امن است مشاهده میشد. ولی پایگاههای سپاه و ژاندارمری در نقاط حساس مستقر هستند و در شب با برق، این پایگاهها روشن بودند. گشتی در شهر بانه زدیم و به مقرمان برگشتیم. فرماندهان توپخانه و لجستك سپاه، گزارش وضع را دادند و نیازها را گفتند۳/
عصر تا نزدیك مرز – رود چومان در شمال ماؤوت – رفتیم. جاده كوهستانی و آسفالت است كه آسیب زیادی دیده و برف آن را پوشانده بود.
تا غروب رفتیم و سپس برگشتیم. در بین راه، روستاهای اطراف جاده در دره كه قبلاً مركز تغذیه ضدانقلاب بوده و اكنون امن است مشاهده میشد. ولی پایگاههای سپاه و ژاندارمری در نقاط حساس مستقر هستند و در شب با برق، این پایگاهها روشن بودند. گشتی در شهر بانه زدیم و به مقرمان برگشتیم. فرماندهان توپخانه و لجستك سپاه، گزارش وضع را دادند و نیازها را گفتند.
۱- ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شماره ۱۲۹۷۱ اعلام كرد: « در ساعت ۲۲ امشب، هواپیماهایش به یك هدف بسیار بزرگ دریایی در نزدیكی سواحل ایران حمله كرده و ضربه دقیق و مؤثری به آن وارد ساختند.»
گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی حاكی است كه در ساعات ۴۰ : ۲۲ و ۴۳ : ۲۲ دو فروند كشتی پدافندی مستقر در اطراف خارك مورد اصابت موشك های هواپیماهای عراق قرار گرفته و خساراتی به آنها وارد شده است. در این حملات ۳ تن شهید و ۹ تن مجروح شده اند و یك تن نیز مفقود شده است. با این حال، نظر منابع خبری آن است كه در شش روز گذشته، وضعیت خلیج فارس با آرامش نسبی توأم بوده است. به گزارش خبرگزاری رویتر، این آرامش ممكن است به سبب ورود و خروج دو كاروان از نفتكش های كویتی تحت اسكورت ناوهای آمریكا بوده باشد.
۲- در این جلسه فرماندهان سپاه قصد داشتند مسائل و مشكلات موجود را به طور كامل مطرح كنند، زیرا به نظر آنها آقای هاشمی به عملیات شمال، سخت امیدوار است، در حالی كه واقعیت غیر از این است. علاوه بر این، آقای هاشمی نیز مایل بود كه همه مشكلات را بشنود. با این ذهنیت، فرماندهان یگان ها به بیان گزارش پرداختند. آقای صادق محصولی فرمانده لشكر ۶ پاسداران، درباره مشكلات یگان خود گفت:« ما در زمینه چادر استقرار دسته جمعی، دچار كمبود هستیم و نیرو را نیز به تناسب تعداد چادرهای موجود جذب می كنیم. به لحاظ وسایل مهندسی نیز دچار كاستی هستیم و در زمینه استحكامات مثل گونی، پلیت و … در مضیقه به سر می بریم.»
آقای محصولی كمبود ملزومات انفرادی همچون پوتین را از دیگر مشكلات یگان خود برشمرد: « الان برای پنج گردان كه باید عملیات كند، ۷۰۰ جفت پوتین به ما داده اند، در حالی كه نیاز ما ۱۵۰۰ جفت بوده است. لباس فرم هم كم داریم، تا جایی كه بعضاً نیروها تا یك ماه با لباس شخصی در داخل پادگان به سر می برند.» ایشان مشكل بعدی را نداشتن جیره غذایی كافی ذكر كرد و افزود:« برای نیروهای در خط درخواست ۲۵ هزار عدد كنسرو كرده ایم كه ۷ هزار عدد داده اند.»
محصولی سپس درباره روانداز نیروها گفت:« كمبود پتو هم مشكل ما است، به گونه ای كه بچه ها از سرمای شدید رنج می برند.»
آقای محصولی مشكلات دیگر یگان خود را خودرو، آمبولانس، بنز ۹۱۱ و پول اعلام كرد و درباره مشكل آخری گفت:«پول بسیار كم داریم، مخصوصاً برای پرداخت كرایه وسایل نقلیه، جرثقیل، كارهای ساختمانی و تعمیرات دچار ضیق مالی هستیم.» مشكل دیگر لشكر ۶ كمبود سلاح سنگین عنوان شد.
فرمانده بعدی، آقای استوار بود كه به طرح مشكلات تیپ ۳۵ امام حسن(ع) پرداخت. ایشان در بیان مسائل یگان خود ابتدا مشكل مالی و كمبود خودرو را مطرح كرد و افزود:« ما برای حل این دو معضل باید برویم با مردم آن را حل كنیم.»
استوار مشكل تغذیه و امكانات غذایی را نیز جزو كاستی های تیپ ۳۵ برشمرد. در این هنگام آقای هاشمی گفت: «مسائل را به گونه ای بگویید كه بتوان برای حل آنها اقدامی انجام داد؛ مثلاً سپاه می آید یگان درست می كند كه به مدت یك روز در یك جا باشد [و آن وقت برای آن امكانات می خواهد]. یك چنین قدرتی را هیچ كشوری ندارد كه این گونه یگان را تأمین كند، آمریكا هم نمی تواند یك چنین ارتشی را درست كند. الان یك میلیون سرباز داریم كه باید تدارك شوند.»
ایشان درباره جبهه شمال گفت: « شما هفت سال در این جبهه، جنگ نداشتید و برای اولین بار می خواهید در زمستان اینجا بجنگید [طبیعی است كه بعضی كاستی ها را داشته باشید]. در مجموع، اوضاع كشور و وضع سپاه را در نظر بگیرید، بعد مسائل را بیان كنید.»
در پی صحبت های آقای هاشمی، آقای محمد علی (عزیز) جعفری، فرمانده قرارگاه قدس، گفت: «مشكلاتی كه بچه ها دارند، یك واقعیتی است كه به غیر از نیروهای مردمی، هیچ كس تاب تحمل آن را ندارد. با توجه به این شرایط، شما روی ۳۰ درصد توان باید حساب كنید؛ ۷۰ درصد توان ما در شمال صرف مشكلات و جو می شود.»
این اظهارات موجب نگرانی آقای هاشمی شد. ایشان در پاسخ آقای جعفری، گفت: «نه، این طور نگویید؛ اینجا حدود ۲۰۰ گردان باید بجنگد. شاید امكانات در جنوب بیشتر باشد، اما من امیدم اینجاست و آثار عملیات اینجا بیشتر است. كار در جنوب بیشتر به خاطر آن است كه دشمن به شمال نیاید.»
سپس آقای آقابابایی فرمانده تیپ ۱۸ الغدیر مشكلات یگان خود را مطرح كرد. ایشان نیز به كمبود چادر اشاره كرد و اینكه بسیجی ها روز و شب را باید در آن بگذرانند و افزود: « سرما بچهها را خیلی اذیت می كند و بسیاری از آنها هم مریض شده اند.»
آقای حیدر پور فرمانده تیپ ۴۸ فتح نیز به مشكلات و مسائل قضایی كه برخی نیروهای یگانش با آن مواجه شده بودند اشاره كرد. آقای پروین رئیس ستاد لشكر ۱۰ سید الشهدا، كمبود جا، كمبود قطعات یدكی وسایل نقلیه، كمبود آمبولانس و تویوتا و دوربین دید در شب و پوشاك را مهمترین مشكلات و نیازهای یگان خود اعلام كرد. ایشان نیز رفتار نامناسب با پدر شهید جنگروی از فرماندهان قبلی لشكر را یادآور شد.
آقای محمد كوثری فرمانده لشكر ۲۷ حضرت رسول(ص)، با صحه گذاشتن به گفتههای فرماندهان، بیش از هر چیز به سرمای منطقه و كمبودها جهت مقابله با آن، پرداخت: «نیروهای ما می گویند، حاضریم ده برابر آتش شلمچه را تحمل كنیم ولی اینجا نمانیم! خود ما و نیروها به خاطر سرما حاضریم هر چه سریع تر عملیات انجام شود. اینجا ۷۰ درصد جنگ با طبیعت است و هر چه زمان عملیات عقب بیفتد، برای ما سخت تر است.»
ایشان مشكل دیگر یگان را نیاز مالی ذكر كرد و افزود:« آقای رفیق دوست وزیر سپاه، می گوید اعتباری ندارد.» آقای هاشمی در پاسخ به این بخش از سخنان آقای كوثری، گفت كه ایشان پریروز اعتبار ارزی گرفته است. آقای هاشمی پس از شنیدن مشكلات، خطاب به آقای شمخانی فرمانده نیروی زمینی و قائم مقام سپاه، گفت: «واحد تشكیل ندهید و اگر تشكیل دادید، باید امكانات بدهید.»
در مجموع در این جلسه علاوه بر این مسائل، درخواست های سپاه از ارتش، موضوع مهندسی و جهاد سازندگی و هماهنگی و تقدم عملیات جنوب بر عملیات شمال، بررسی شد.
آقای هاشمی با اجرای عملیات در جنوب قبل از انجام عملیات در شمال مخالف بود چون معتقد بود كه شروع عملیات در جنوب قبل از عملیات شمال، موجب می شود كه دشمن عملیات جنوب را اصلی و عملیات شمال را فرعی بپندارد. پس از جلسه، هدف های عمده سپاه در عملیات شمال ـ كه اطلاع از آن برای آقای هاشمی اهمیت داشت ـ مطرح گردید. آقای هاشمی از آقای شمخانی پرسید:« راهكارهای شما در جبهه شمال چیست؟»
فرمانده نیروی زمینی سپاه در پاسخ، سد دوكان، ارتفاعات ازمر و تسلط بر شهر سلیمانیه و ادامه عملیات به طرف كركوك را سه هدف كلان سپاه در شمال، برشمرد.
۳- موضوع اصلی از نظر فرماندهان، تعویق زمان عملیات و مؤثر نبودن آن بود، اما آنها به مشكلات كلی تری اشاره كردند كه موجب چنین وضعی شده است. آقای احمد كاظمی فرمانده لشكر ۸ نجف، درباره این نظر كه ظرف چند روز با عقب و جلو بردن نیروها، نمی توان ارتش عراق را غافلگیر كرد، براین اعتقاد بود:« ما باید اندیشه ای كنیم كه سیستم ارتش عراق را به هم بزنیم. دشمن همه چیز ما را فهمیده و اینكه یك هفته منطقه را خلوت كنیم، مطلب تازه ای نیست و ثمر بخش هم نمی باشد.» ایشان تأكید داشت كه باید روش ها را تغییر داد.
آقای فتوحی از لشكر ۱۷ علی ابن ابیطالب(ع) نیز ضمن بی تأثیر دانستن اقدام فریب در هور، گفت: «چون عملیات ما منحصر شده به چهار ماه آخر سال، دشمن كاملاً از برنامه ها مطلع است.»
آقای زاهدی نیز براین باور بود كه باید تدابیری اندیشید كه فرماندهی دشمن غافلگیر شود. فرمانده “لشكر ۴۱ ثارالله” آقای قاسم سلیمانی، كمی تندتر به موضوع پرداخت: «ما برای جنگ فاقد برنامه هستیم. بعد از “كربلای ۵” من واقعاً نمی دانستم هدف چیست و در آینده می خواهیم چه كار كنیم.
ما یك برنامه مشخص برای شش ماهه آینده نداریم؛ مثل آدم های سرگردان هر روز یك جا هستیم. ایشان با رد نظر آقای رضایی مبنی بر تعویق زمان عملیات، معتقد بود كه باید هر چه زودتر عملیات انجام شود. درباره این مطالب، بحث های مفصلی شد و در خصوص وضعیت دشمن نیز مطالبی گفته شد. در این باره دو سه نكته جلب توجه می كرد؛ از جمله اینكه از قول یك پناهنده عراقی گفته شد كه یگان های در خط، عوض شده اند و دستور مراقبت شدید داده شده است.
آقای علی زاهدی فرمانده لشكر۱۴ امام حسین(ع) نیز تایید كرد كه پریشب حدود ۴۰ ایفا پر از نیرو از جاده البحار به طرف نخلستان ها، نیروها را پیاده كرده اند. در پایان این جلسه، آقای رحیم صفوی جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه گفت كه تدابیر فرماندهی كل درباره جا به جایی و دیگر مسائل طی ده روز آینده ، به طور كتبی ابلاغ خواهد شد. ایشان سپس خطاب به فرماندهان تأكید كرد: « روی اصل عملیات، خدای ناكرده شیطان در شما نفوذ نكند! غیر از اینجا ( فاو) جای دیگری كه بشود عملیات انجام داد، وجود ندارد. بدانید همین قدر كه شما شل بشوید، در دیگران (سایر مدیران و سایر فرماندهان یگان) تأثیر دارد.»
امروز در قرارگاه كربلا، آقای غلامپور درباره فعالیتهای قرارگاه نصرت در هور نیز با آقای علی هاشمی گفت وگو كرد.