حمله مسلحانه به شاهچراغ؛ دادگستری فارس: ۱۰ خارجی بازداشت شده‌اند

یک روز پس از حمله مرگبار به مسجد شاهچراغ شیراز، کاظم موسوی رئیس‌کل دادگستری استان فارس اعلام کرد ۱۰ مظنون در ارتباط با این حمله بازداشت شدند. او گفت تمامی بازداشت‌شدگان «اتباع خارجی» هستند.

کشته شدن «یک نفر» و زخمی شدن ۸ نفر دیگر در این حمله تایید شده است. مقام‌های ایران می‌گویند فرد کشته شده غلام عباسی «خادم» مسجد شاهچراغ است.

تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است.

اما محمدهادی ایمانیه استاندار فارس «داعش را مسئول دانست». او به تلویزیون دولتی گفت که مهاجمان به دنبال «انتقام اعدام دو تروریست» بودند که به خاطر انجام حمله مشابه در سال گذشته محکوم شده بودند.

انتشار تصویر از مظنون حمله

رئیس‌کل دادگستری استان فارس در ارتباط هویت مهاجم دستگیر شده گفت «این فرد در تحقیقات اولیه خود را رحمت‌الله نوروزف معرفی کرده و تبعه تاجیکستان است».

پیشتر تسنیم خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران با انتشار عکس و ذکر نام این فرد نوشته بود بر اساس «شنیده‌ها» مهاجم دستگیر شده، «تاجیک‌تبار و اهل ولایت بدخشان» است.

در حالی که مسئولان محلی می‌گویند مهاجم «یک نفر» بوده و در محل دستگیر شده اما برخی گزارش‌ها حاکی است که مهاجمان دو نفر بودند که یکی از آنها متواری شده است.

داعش به طور معمول مسئولیت حملاتی را که در آن افراد زیادی کشته شده‌اند یا فرد مهمی در آن هدف قرار گرفته، چند ساعت بعد از حمله یا حداکثر همان روز برعهده گرفته است.

اما این گروه در بسیاری از موارد، بویژه در حملاتی که تعداد قربانیان کم است، مسئولیت را با تاخیر قبول کرده است، گاهی روز بعد یا با فاصله و دیرتر.

در مورد حمله اخیر به شاهچراغ تاکنون هیچ یک از گروه‌های تلگرامی داعش مطلبی نشر نکرده است. اگرچه برخی از خبرنگاران که فعالیت این گروه را رصد می‌کنند، می‌گویند احتمال دارد حمله دوم به شاهچراغ هم کار داعش باشد.

در سیمای جمهوری اسلامی برنامه روال عادی خود را دارد به یکباره مجری شبکه خبر ، یاسر قدسی، که از حامیان و‌ اعضای ستاد انتخاباتی سعید جلیلی است اعلام می کند در #شاهچراغ_شیراز حمله تروریستی صورت گرفته و‌بلافاصله مصطفی پورمحمدی می‌پرسد این ترور به انتخابات چه ارتباطی می تواند داشته… pic.twitter.com/HV4pamHs45

— Iran Briefing (@irbriefing) August 13, 2023

این یک رویه بسیار نامعمول اما مسبوق به سابقه است که داعش به یک هدف دوبار حمله کند. در افغانستان، همسایگی ایران، یک مرکز آموزشی مربوط به شیعیان در کابل دوبار مورد حمله قرار گرفت. گرچه مسئولیت هر دو حمله را گروهی برعهده نگرفت. اما رد پای داعش بیشتر از هر گروه دیگری در آن دیده می‌شد.

اکنون پرسش این است اگر پشت حمله دوم به شاهچراغ باز هم جنگجویان داعش باشند، چرا این زیارتگاه شیعیان برای دومین بار هدف قرار گرفته است. آیا آسیب‌پذیری یا خلا امنیتی را در آنجا تشخیص داده‌اند که دوباره حمله کرده‌اند یا این‌که پیامدهای خبری این حمله اهمیت داشت.

موضوع دیگر معرفی عامل حمله از سوی مقام‌های ایرانی است که خود را «رحمت‌الله نوروزف» تبعه تاجیکستان معرفی کرده است.

حدود دو سال گذشته، دست‌کم در چهار مورد، مهاجمان تبعه تاجیکستان بوده‌اند: حمله سال گذشته به زیارت شاهچراغ؛ حمله به نماز جمعه‌ای در افغانستان که امامت آن را گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی برعهده داشت؛ حمله به هتل محل اقامت شهروندان چین در کابل؛ حمله به ورودی فرودگاه نظامی کابل که گفته شده باز هم شهروندان تاجیکستان در آن دست داشتند.

سال‌ها قبل مقام‌های تاجیکستان اعلام کردند که حدود دو هزار شهروند تاجیک به گروه دولت اسلامی در سوریه و عراق پیوسته‌اند. گفته شده شماری از این جنگجویان که از جنگ در سوریه و عراق جان سالم به در برداند، اکنون راهی منطقه از جمله افغانستان و ایران شدند.

یدالله بوعلی، فرمانده سپاه استان فارس، نیز به خبرگزاری دولتی ایرنا گفته است که فرد دستگیر شده «یک اسلحه و هشت خشاب همراه داشته است.»

در رسانه‌های ایران فیلمی منتشر شده که چهره افراد در آن مبهم شده اما تصویر شخصی که عامل حمله معرفی شده در میان ماموران ماموران انتظامی دیده می‌شود.

به گزارش رسانه‌های رسمی، ابراهیم رئیسی در تماس با مسئولان محلی بر «بکارگیری همه امکانات درمانی برای مداوای مجروحان و همچنین شناسایی و تعقیب همه عوامل» تاکید کرده و به وزیر کشور مأموریت داده «ابعاد امنیتی» آن را بررسی و گزارش کند.

کمیسیون امنیت ملی مجلس هم قرار است در این باره تشکیل جلسه بدهد.

این حمله یکشنبه در حوالی ساعت هفت بعدازظهر به وقت محلی رخ داده و در حال حاضر در‌های حرم بسته و منطقه اطراف آن در کنترل نیرو‌های امنیتی است.

به گفته مسئولان محلی، امنیت اطراف حرم برقرار شده است و به گفته تولیت شاهچراغ، فعالیت‌ها به زودی از سر گرفته می‌شوند.

رسانه‌های ایران به نقل از یدالله بوعلی فرمانده سپاه استان فارس گزارش کرده‌اند که مهاجم از سمت بازار و از «درب باب‌المهدی» وارد حرم می‌شود و «بلافاصله اقدام به شلیک با اسلحه جنگی می‌کند.»

‌رسانه‌های داخلی ایران از تیراندازی در «حرم شاهچراغ» شیراز خبر دادند. خبرگزاری ایرنا به نقل از منابع خود گزارش داد که تاکنون چهار نفر در حمله به شاهچراغ کشته شدند.

خبرگزاری فارس نوشت که یک فرد مسلح قصد ورود به شاهچراغ را داشته که با مقاومت نیروهای حفاظتی مواجه شده است که منجر به… pic.twitter.com/AJBSlBUY3n

— Iran Briefing (@irbriefing) August 13, 2023

او اضافه کرد «فرد مسلح به وسیله مامورینی که در تعقیب او بودند و با همکاری خدام دستگیر می‌شود و اکنون این فرد در اختیار ما هست. او یک اسلحه جنگی و هشت خشاب به همراه داشته است.»

او گفت مهاجم «حدود ۲۴۰ تیر جنگی همراه داشت که موفق به شلیک ۱۱ تیر آن شد.»

فرمانده سپاه فجر فارس تاکید کرد «کسی که وارد حرم شده یک نفر بوده از بیرون حرم تیراندازی را شروع کرده و وارد محوطه شده است.»

رئیس کل دادگستری استان فارس هم به تلویزیون دولتی گفت بازجویی از فرد دستگیر شده آغاز شده است.

این دومین حمله مسلحانه به این مکان مذهبی در یک سال گذشته است. چهارم آبان ماه سال پیش هم در حمله مسلحانه به شاهچراغ، ۱۳ نفر کشته و ۲۰ نفر مجروح شدند. در آن زمان داعش در کانال اطلاع رسانی اعماق مسولیت حمله را برعهده گرفته بود.

دو «عامل حمله» به شاهچراغ کمتر از دو ماه پیش، ۱۷ تیر (۸ ژوئیه ۲۰۲۳) در ملاء عام اعدام شدند.