اختصاصی ایران بریفینگ – سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را بیشتر مردم، سیاسیون و تحلیل گران گوناگون معمولا از زاویه نظامی بودن و رخنه در مسائل اقتصادی و سیاسی کشور میبینند.
اما این ارگان دارای زوایای دیگری نیز میباشد که با برنامه ریزیهای مشخص برای جامه عمل پوشیدن به نیات خود مدام در تکاپو است. تکاپوهایی که گاها تعدادی از آنها بسیار آرام و در خفا صورت میگیرد.
تضاد و ناسازگاری سیاستهای سپاه پاسداران با مقوله مسایل فرهنگی همچون موسیقی و ادبیات و هنر، همواره مشهود و مشخص بوده و در این زمینه هم رخدادهای متفاوت و گوناگون بسیاری در صفحه تاریخ این سازمان ثبت گردیده است.
بخشی از سیاستهای سپاه پاسداران در این مقوله، دشمنی با هنر فیلم و سینما و نوک پیکان حمله سپاه به سالنهای سینما بوده است. از دیدگاه سپاه پاسداران سالنهای سینما محلی برای اشاعه بی بند و باری، ترویج فرهنگ بیگانه، هجمه فرهنگی و در کل ابزاری در خدمت دشمنان است. به همین دلیل در پیش گرفتن یک سیاست نرم و ملایم و نامحسوس برای انحلال و ازبین بردن سینماها در دستور کار سپاه پاسداران قرار میگیرد تا به انزوا کشاندن این بخش از فرهنگ اجتماعی را تحقق بخشد و کماکان به سانسور و خفقان دامن بزند و بسته نگهداشتن جامعه را بیش از پیش عملیتر کند.
آمار نزولی مخاطبان سینماها در ایران
طی یک سیاست از قبل طراحی شده از سال ١٣٦٨ مخاطبان سینمای ایران به ٨٠ میلیون بلیط با میانگین بهای ٢٠٠ تا ٢٥٠ ریال در سال رسید و در طی ٢ سال (سال ١٣٧٠) کاهش ١٥ میلیون نفری با میانگین بلیط ٣٠٠ ریال اتفاق افتاد. پس از این سالها کم کم مخاطبین سینما، ویدیو بتامکسهای قاچاق سینمایی را تجربه کردند و تفاوت مابین فیلمهای تولید داخل و ماورای خود را ازین طریق حس کردند.
سینما شهر فرنگ سنندج – سال ١٣٥٠
با پیشرفت و پیشروی فناوریهای دیجیتالی الاخص ماهواره در اواخر دهه ٧٠ و اینترنت در اوایل دهه ٨٠، طی مدت پنج سال دهه اول ٧٠ علاقهمندان سیما نسبت به سالهای اوج با کاهش ٣٥ میلیون نفری روبرو بود و آمار آن به ٤٥ میلیون نفر رسید. البته این رقم بازهم در در سالهای اول دهه ٨٠ با نزول قابل ملاحظهای روبرو شد و فاصلهی خود را با سال ٦٨ به حدود ٦٠ میلیون نفر رسانید. کل بلیطهای فروخته شده در سال ١٣٨٠ حدود ٢١ میلیون بلیط با میانگین ٥٠٠٠ ریال بوده است. در سال ٨٥ فقط ١٦ میلیون نفر به سینام رفتهاند که این آمار حاکی از کاهش ٦٤ میلیون نفری نسبت به دهه ٦٠ دارد و با این روند در پایان دهه ٨٠ این فاصله به بیش از ٦٧ میلیون رسید که طی ٢١ سال میانگین به سینما رفتن هر ایرانی در طول ٥/٥ سال یک بار خواهد بود و این یعنی ورشکستگی کامل سینما در ایران.
با رجوع به آمار منتشره حوزه هنری استان کردستان در چهارشنبه ٨ دی ماه ١٣٨٩ سینمای ایران در رده ٥٤ تا ٥٦ از میان ٥٦ کشور دارای سینما قرار دارد و با توجه به استاندرد جهانی سرانه سینما برای هر ١٠ هزار نفر یک سینما، متاسفانه در ایران برای هر ٣٠٠ هزار نفر یک سینما وجود دارد که در این خصوص باید به سیاستمدارانی که از سینما طلبکار هستند گفت: لطفا جواب این عقب ماندگی را بدهند !
سینما لاله – مریوان
عملکرد سپاه در نقش مالک تجاری سینماها
پیشگیری از اکران فیلمهای روز دنیا به بهانه تهاجم فرهنگی، بی حجابی، فرهنگ غرب و … که همگی موجب سانبسورهای آنچنانی میشوند نیز بخشی از ماجراست که همواره توسط ادارات و ارگانهای وابسته به ارشاد اسلامی، سپاه پاسداران، بسیج و … اعمال شده است و در کنار آن نیز کنترلهای شدید نیروهای بسیج، نیروی انتظامی و لباس شخصیهای وابسته به نهادهای امنیتی در سالنهای سینماها نیز بخشی از علل عدم مراجعه جوانان و خانوادهها به سالنهای سینماها هستند.
اما فارغ از ین مسئله یکی دیگر از مواردی که جای پرداختن به آن ضروری و بایسته میباشد، حضور سپاه پاسداران به عنوان مالک تجاری و خریدار سالن سیناماها و تخریب و تبدیل آنها به مکانهای تجاری میباشد.
با پیش گرفتن سیاستها و اعمالی که ذکر شد، معمولا صاحبان سینماها دچار ورشکستگی و بدهیهای کلان میشوند و در این میانه سپاه پاسداران به عنوان خریدار وارد عرصه شده و با خریداری کردن ساختما و زمین این اماکن، بلافاصله اقدام به تخریب و ساخت و ساز مجدد، این بار به شکل اماکن تجاری و اداری وابسته به خود میکند.
نحوه عملکرد سپاه پاسداران در استان کردستان و نیز دیگر استانها در این خصوص بر کسی پوشیده نیست. سالن سینما استقلال سقز در سال ١٣٨٤ به حالت تعطیل درآمد و سپس از طریق سرمایه گذاری سپاه پاسداران تبدیل به پاساژ و مجتمع تجاری گردید. این شهرستان دارای یک سینمای دیگر نیز بود که توسط اداره ارشاد اسلامی تحت تملک قرار گرفت و تنها فعالیت آن فقط در سال ١٣٨٧ به مدت ٣ ماه و پس از آن تعطیل شده است.
در شهرستان قروه که یک شهرستان شیعه نشین در استان کردستان میباشد، یک سالن سینما وجود داشت که آن هم به مالکیت اداره ارشاد اسلامی در آمد. این سالن در سال ٨١ – ٨٢ به مدت یک سال فعالیت نمود و از سال ٨٢ تعطیل اعلام گردید که بعدها توسط سپاه پاسداران خریداری شد و پس از تخریب در آن بنای وابسته به تعالیم فرهنگی بسیج ساخته شد.
سالن سینما لاله شهرستان مریون در سال ٨٥ – ٨٦ به سپاه پاسداران واگذار گردید و هم اکنون تبدیل به یک مکان تجاری تحت مالکیت سپاه پاسداران گردیده است.
آرم سپاه پاسداران
آنچه در نهایت توسط سپاه انجام گرفت
این روش عملکرد سپاه پاسداران فقط منحصر به استان کردستان نبوده و میتوان گفت یک نوع حرکت ازپیش تعیین شده و با هماهنگی کامل به منظور تسلط بر فضای فرهنگی کشور میباشد که سپاه تا به امروز اعمال کرده است.
با نگاهی اجمالی به تعداد سینماهای ایران از سال ١٣٧٠ تا سال ١٣٩٠ که اوج آغاز این گونه حرکت سپاه پاسداران به منظور تخریب اماکن فرهنگی و الاخص سالنهای سینما بوده است به نتیجهای فاحش میرسیم.
در سال ١٣٧١ تعداد سینماها در ایران ٢٧٦ باب با ظرفیت ٧٢٩/١٦٩ صندلی با آمار ٤٠ تا ٤٥ میلیون نفر جمعیت کشور بوده است(یعنی به ازای هر ١٧٠ هزار نفر یک سینما)، این رقم در اواخردهه ٧٠ برای تعداد سینماها به ٣١٧ باب باظرفیت ٣١٣/١٦٩ صندلی رسید. در دهه ٨٠ تعداد سینماها به به ٢٣٠ تا ٣٤٠ باب با ظرفیت ١٢٠ هزار صندلی در مقابل سرانه جمعیتی ٧٢ میلیون نفری رسید که بنابر آمار موجود به ازای هر ٣٠٠ هزار نفر یک سینما را میتوان در نظر داشت.
این روال به عنوان یک پروسه متمرکز و برنامه ریزی شده از سوی سپاه پاسداران به این شکل اعمال گردید تا از طرفی تمامی مکانهایی که در آنها کارهای هنری در میان مردم تبادل میشوند را به انزوا و تعطیلی و فقر بکشاند و از طرفی نیز گام دوم نقشه خود را به عنوان مالک و خریدار این فضاها عملی کند و علاوه بر سود حاصل از تخریب و بازسازی آنها در قالب مکانهای تجاری و یا اداری، از فروش حاصله نیز نفع و سود کلانی را به جیب زده باشد.