تاریخ انتشار: ۱۸ بهمن ۱۳۸۹, ساعت ۰:۱۲
فاطمه شجاعی
جرس: نامهی مشترک مهدي کروبي وميرحسين موسوي به وزارت کشور برای درخواست صدورمجوز راهپيمايي مردمي به منظور حمايت از قيام مردم مصر و تونس جنب و جوش تازهای میان مردم ایران به راه انداخته و گمانهزنیهای متفاوتی را از سرانجام این درخواست همراه داشته است.
در این نامه که خطاب به وزیر کشور نگاشته شده و صبح امروز تحویل وزارت کشور شد، مجوز راهپیمایی در حمایت از مردم مصر و تونس برای روز دوشنبه، ۲۵ بهمن ساعت سه بعدازظهر از میدان امام حسین به سمت میدان آزادی درخواست شده است.
اردشیر امیر ارجمند، مشاور میرحسین موسوی معتقد است که عدم موافقت با این درخواست مجوز تنها نشانه این است که حکومتداران ایران تا چه حد از ابراز عقیده مردم ایران میترسند و نگران این هستند با راهپیمایی مردم به دعوت آقای موسوی و کروبی میزان حمایت ایرانیان از جنبش سبز آشکار شود.
مشاور حقوقی میرحسین موسوی، که پیشتر گفته بود “اگر حاکمیت واقعا مخالف دیکتاتوری است، بگذارند مردم ایران و جنبش سبز دست به راهپیمایی و تظاهرات مسالمتآمیز بزنند تا معلوم شود وضعیت حاکمیت در ایران بهتر است یا وضعیت مبارک و بن علی در مصر و تونس”، این درخواست مجوز را آزمونی برای جمهوری اسلامی میداند تا نشان دهد آیا حقیقتا طرفدار دموکراسی در منطقه است یا خیر.
درباره درخواست مجوز راهپیمایی از سوی رهبران جنبش سبز و چرایی و سرانجام آن با اردشیر امیرارجمند، مشاور میرحسین موسوی و استاد حقوق به گفتوگویی نشستیم که در پی میآید.
آقای امیرارجمند، با توجه به سابقههای گذشته درخواست مجوز راهپیمایی توسط آقایان موسوی و کروبی و عدم موافقت وزارت کشور در هر چهار درخواست، فکر میکنید این بار مجوز راهپیمایی از سوی وزارت کشور صادر خواهد شد؟
ما هیچگونه پیشداوری نمیکنیم و امیدواریم که آنهایی که پس از حدود دو سال سرکوب مردم در روزهای اخیر یک باره دمکر ات شده اند و ندای حمایت از مردم مصر و تونس و مبارزه با حکومتهای دیکتاتوری را سر داده اند اگر کوچکترین صداقتی در عمل خودشان دارند اجازه ابراز نظر به جنش سبز به عنوان بخش وسعیی از مردم ایران دراعلام از جنبش مردم مصر و تونس را بدهند و اگر ندادند نشانه این خواهد بود که اصولا با هر گونه ابراز عقیده مردم ایران به صورت آزاد و غیر فرمایشی مخالف هستند و از آن میترسند و تنها وقتی ابراز نظر مردم برایشان موجه است که سازمان یافته از جانب خودشان باشد و از هر حرکت مردمی و خودجوشی ترس و خوف دارند. این درخواست راهپیمایی در واقعا آزمونی بر ادعای آنهایی است که مدت مدیدی است میگویند جنبش سبز مرده و وجود ندارد. امیدواریم که اجازه بدهند و مردم بتوانند بیایند و در یک فضای کاملا مسالمتآمیز و با اعلام حمایت از مردم مصر و تونس ابراز عقیده کنند.
به نظر شما چه دلیلی وجود دارد که درخواست مجوز راهپیمایی تحت عنوان “حمایت از قیام مردم مصر و تونس” مطرح شده است؟
در واقع، جریانهای دموکراسیخواه در سراسر جهان به خصوص در منطقه با یکدیگر پیوند دارند و وظیفه ما است که از این گونه حرکتها در منطقه حمایت کنیم. از سوی دیگر بر پایی این راهپیمایی هم یک آزمونی برای دولت جمهوری اسلامی است که هر گونه راهپیمایی مسالمتآمیز مردم ایران را سرکوب کرده و باید نشان بدهد که آیا به واقع طرفدار حمایت از دموکراسی در منطقه هست یا خیر.
از نظر شما تحولات اخیر منطقه چه تاثیری در فضای سیاسی ایران داشته و میتواند داشته باشد؟
به هر حال همان طور که تحولات ایران روی منطقه تاثیر داشت و جنبش سبز بدون تاثیر بر جنبشهای دموکراسیخواهی منطقه نبوده، به صورت طبیعی آنچه که در منطقه اتفاق میافتد میتواند تاثیراتی بر وضعیت ایران داشته باشد. البته جنبش سبز در ایران جنبشی بسیار قوی است و ۲ سال قبل از جریانهای مصر و تونس به صورت کاملا قوی ابراز وجود کرد. جنبش سبز، جنبشی است که ریشه در مطالبات تاریخی مردم ایران برای ازادی ,عدالت و توسعه دارد و دو سال پیش به صورت جدیدی بیان شده و سرمنشا تحولات بسیار زیادی بوده است. با این حال آنچه که در منطقه اتفاق افتاده نیز به نوبهی خود میتواند بر روند مطالبات مردم ایران تاثیر بگذارد که این امری بسیار طبیعی است.
برخی معتقدند که نامه به وزارت کشور، بیش از آن که جنبه “درخواست مجوز” داشته باشد نوعی “فراخوان” و دعوت به راهپیمایی است، به نظر شما میتوان این نامه را این گونه تفسیر کرد؟
به نظر من باید این درخواست به همان شکل که درخواستکنندگان راهپیمایی عنوان کردند تعبیر و تفسیر شود. بر پایی چنین راهپیمایییی به هر حال یک عمل کاملا طبیعی بوده و در همه کشورهای منطقه این مساله اتفاق افتاده است و جریانات مختلف از مردم دعوت کردند تا برای حمایت از مردم مصر و تونس به خیابانها بیایند، چه در کشورهای منطقه و چه در کشورهای دیگر. در ایران هم کاملا طبیعی است که یک جریان قوی مثل جنبش سبز از مردم بخواهد که بیایند و از مردم مصر و تونس حمایت کنند و اگر آقایون اجازه این راهپیمایی را ندهند عدم موافقتشان فقط به این معنا خواهد بود که از ابراز عقیده مردم میترسند و نگران این موضوع هستند که بیرون آمدن مردم به دنبال دعوت آقای موسوی و کروبی نشان دهنده میزان حمایت مردم از جنبش سبز باشد. این میتواند دلیل مخالفتشان باشد و بیشک دلیل دیگری وجود نخواهد داشت.
آقای ارجمند، از آنجا که مطابق قانون اساسی کشور تشکیل اجتماعات و راهپیماییها بدون حمل سلاح و به شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است، چرا رهبران جنبش سبز برای برگزاری این تجمع درخواست مجوز دادهاند؟
به هر حال هماهنگی کردن هیچ اشکالی ندارد. از نظر حقوقی درخواست مجوز با مسائله هماهنگی متفاوت است و طبق قانون اساسی بحثی درباره درخواست مجوز وجود ندارد. اما در قوانین عادی ما بحث درخواست مجوز مطرح شده و آنچه هست این که به هر حال باید این هماهنگی صورت بگیرد تا راهپیمایی با قبول مسئولیت و مسئولانه باشد و در شرایط خوبی برگزار شود. کاری که آقای موسوی و کروبی انجام دادند قبول مسئولیت به سهم خودشان است و امیدوارم طرف مقابل هم به سهم خود وظیفهاش را انجام دهد و اجازه یک تظاهرات آرام و بدون مساله را فراهم کند و اگر اجازه ندهند در واقع میخواهند مانعاعمال حق طبیعی مردم شوند و در این صورت اینها به هیچ وجه صلاحیت ندارند درباره مردم دیگر کشورها اظهار نظر کنند. چون کسی که به مردم خودش اجازه ابراز عقیده نمیدهد، به طور طبیعی حق اظهار نظر درباره مردم کشورهای دیگر را ندارد. همه حکمرانان از جماه خود کامگان وطنی باید بپذیرند که حق تعیین سرنوشت یک حق جهانی است و هیچ تفاوتی بین ایران و مصر و تونس نیست. هر جماعتی وقتی که میخواهد از حقوق ملت دیگری دفاع کند اول باید در صدد تحقق و تضمین حقوق مردم خودش باشد و در جامعه جهانی و در عصر کنونی حق تعیین سرنوشت یک حق اصلی و اساسی است و تنها راه دسترسی به این حق نیز صندوقهای رای است و باید دولت ما نیز به این مهم گردن گذارد.
از نظر شما دلیلی وجود دارد که آقای موسوی و کروبی دعوت از مردم را موکول به سه روز پس از راهپیمایی دولتی ۲۲ بهمن کردهاند؟
نه، دلیل خاصی به نظرم نداشته است. ۲۲ بهمن یک روز ملی است و جای خود را دارد. این تظاهراتی است که ۲ نفر از رهبران جنبش سبز درخواست آن را دادند و مسائلهای متفاوت از مسئله ۲۲ بهمن است. ۲۲ بهمن مربوط به ایران است و این راهپیمایی مربوط به حمایت مردم ایران از مردم مصر و تونس. هر چند که علی ایحال، ۲۲ بهمن هم برای حق حاکمیت مردم و آزادی و استقلال بوده و آن چیزی هم که در مصر و تونس اتفاق میافتد نیز برای همین است و هر دو ریشههای مشترکی دارند؛ ولی هر کدام تاریخ و ویژگی های خاص خود را نیز دارند.