محمود احمدی نژاد در مصاحبه با کریستین امانپور، خبرنگار شبکه ای بی سی، اصل صدورحکم سنگسار برای سکینه محمدی آشتیانی را انکار کرد؛ نهادهای بین المللی مدافع حقوق بشر هم ضمن انتشار تصویر حکم سکینه محمدی، اعلام کردند که “احمدی نژاد دروغ می گوید”. پیرامون همین موضوع نظر دکترعبدالکریم لاهیجی، دروی دایک و محمد مصطفایی، را جویا شده ایم.
محمود احمدی نژاد در مصاحبه با امانپور بابیان اینکه “این خانم به هیچ وجه به سنگسار محکوم نشده” گفته است: “اگر این فرد محکوم هم شده باشد، می تواند با اعتراض، مراحل چهارگانه تجدید نظر خواهی را طی کند، بنابراین وقتی حکمی صادر نشده است، چطور می تواند، انتشار خبر سنگسار واقعی باشد”.
درواکنش به این اظهارات، کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران طی بیانیه ای خواستار ایستادگی در برابر “احمدی نژاد دروغگو” شد و هادی قائمی سخنگوی این نهاد حقوق گفت: “در پاسخ به دروغ های واضح وی، آنها باید به او به روشنی و به بلندی بگویند که حرفهایش را باور نمی کنند”.
در همین ارتباط، عبدالکریم لاهیجی، نایب رییس فدراسیون بین المللی جوامع حقوق بشر در مصاحبه با روز می گوید: “گویا ایشان گفته اند که سکینه محمدی به اتهام قتل به سنگسار محکوم نشده؛ و البته این هم درست نیست چون مجازات قتل، سنگسار نیست. آن چیزی که مسلم است این است که سکینه محمدی آنطور که وکلایش گفته اند، محکوم به سنگسار شده. آن هم به اتهام زنای محصنه. آن هم در دادگاهی در آذربایجان شرقی. ظاهرا بین قضات دادگاه هم اتفاق نظر نبوده است. صحبت های من مستند به اظهارات آقای مصطفایی است که آنموقع وکیل سکینه آشتیانی بود؛ بین قضات اختلاف نظر بوده، اکثریت به اصطلاح خودشان رای به «رجم» داده اند و اقلیت، حکم برائت داده است. براساس این، آنها در دیوان عالی کشور درخواست اعاده دادرسی کرده اند”.
عبدالکریم لاهیجی در ادامه می افزاید: “صحبت احمدی نژاد اگر درست بود، چه لزومی داشت که اینها از دیوان عالی کشور تقاضای اعاده دادرسی بکنند؟ در هر حال به عقیده من صحبت احمدی نژاد مقدمه ای است برای رهایی سکینه و چون احمدی نژاد آدمی است که در دروغگویی دست همه را از پشت بسته، بنابر این ممکن است منظورش این بوده که در حال حاضر سکینه محمدی محکوم به سنگسار نیست”.
دروری دایک، مسئول بخش ایران در سازمان عفو بین الملل هم در مصاحبه با روز، ابراز امیدواری می کند که اظهارات محمود احمدی نژاد به معنای پایان یافتن خطر مرگ سکینه محمدی باشد. او می گوید: “آقای احمدی نژاد گفته اند که دروغ است و چنین حکمی صادر نشده. بسیار خوب. در صورتی که تهدید مرگ آن خانم خفیف تر بشود، و هر نوع حکم اعدام علیه وی لغو بشود، البته ممنون می شویم.”.
محمد مصطفایی هم که پیشتر وکالت سکینه محمدی را برعهده داشت به روز می گوید: “اینگونه اظهارنظر ها در مورد موقعیت کنونی ایران، بخصوص در مورد حکمی که اظهر من الشمس است، وجهه ایران را در سطح بین الملل مخدوش خواهد کرد. این اولین باری نیست که آقای احمدی نژاد به دروغ پناه می آورد. در گذشته نیز این رویه را داشته و ادامه می دهد. حکم سنگسار سکینه محمدی صادر و در حال اجرا بوده است. بنابراین چطور امکان دارد رئیس جمهور یک کشور که نماینده آن کشور هم هست چنین حکم واضحی را انکار نماید. شایسته رئیس جمهور یک کشور نیست که چنین رفتاری در سطح بین الملل از خود نشان دهد”.
دروری دایک، وعده های مسئولان ایرانی در خصوص پایان یافتن مجازات اعدام را یادآوری می کند و می گوید: “در گذشته ما متاسفانه شاهد نقض وعده های مسئولان ایران بوده ایم. مثلا در سال 2002 رییس وقت قوه قضاییه قضاییه، آقای شاهرودی، دستورالعملی درخصوص توقف حکم سنگسار صادر کرده بود اما چهار سال بعد در 2006 دوباره صدور احکام سنگسار را شروع کردند.هر چند ما باید صبر کنیم تا ببینیم اظهار نظر شخصی آقای احمدی نژاد چقدر درست است. الان معلوم نیست. اما به نظر می رسد تهدید مرگ علیه آن خانم خفیف تر شده است.”
اما چرخش در اظهارات مسئولان جمهوری اسلامی پیرامون حکم سنگسار سکینه محمدی چه دلایلی می تواند داشته باشد؟ دروری دایک می گوید: “به نظر می رسد اعتراضات بین المللی تاثیرگذار بوده است.”
عبدالکریم لاهیجی فراتر می رود و دلایل دیگری را برمی شمارد: “تحریم ها کم کم دارند در ایران تاثیر خودشان را می گذارند. بر خلاف اظهارات رسمی احمدی نژاد، مسلم است که آنها از تحریم ها ضربه خورده اند و از آینده هم نگرانی بیشتری دارند. هم اظهارات هاشمی رفسنجانی که در جلسه گشایش مجلس خبرگان گفته بود «تا کنون چنین تحریم هایی را حتی در زمان جنگ علیه ما اعمال نکرده بودند» هم اینکه هفته پیش که با خانم عبادی در بروکسل بودم و با سفرای کشورهای عضو اتحادیه اروپا گفتگو می کردیم، آنها می گفتند جمهوری اسلامی اظهار تمایل کرده که دومرتبه درباره مسائل حقوق بشر، گفتگو را آغاز بکند، نشان دهنده این تاثیرست. من این مسائل را وقتی پهلوی هم می گذارم، بعلاوه تعویق یا (امیدوارم) لغو حکم سنگسار سکینه محمدی، آزادی یکی از زندانی های آمریکا و هم اینکه احمدی نژاد الان در نیویورک است همه اینها نشان می دهد که جمهوری اسلامی از نظر رودررویی و مقابله با جامعه بین المللی در موقعیت ضعیفی قرار دارد.”
در بخش دیگری از مصاحبه با احمدی نژاد، کریستین امان پور با استناد به گزارشات سالیانه سازمان عفو بین الملل، دلایل چهار برابر شدن اجرای احکام اعدام در ایران، طی دوره ریاست جمهوری وی را جویا شد. محمود احمدی نژاد در پاسخ به این سئوال گفت: “آنها از کجا می دانند؟ آنها که به ایران نیامده اند”.
در همین خصوص واکنش عفو بین الملل را از دروی دایک جویا شدم. مسئول بخش ایران در عفو بین الملل با تاکید بر اینکه “ایران بعد از کشور چین، بیشترین تعداد اعدامها را در جهان دارد” اظهار داشت: “ما فقط از منابع رسمی و داخلی کشور استفاده کرده ایم. ما با استناد به گزارشات آنها، در سال گذشته میلادی 388 مورد اعدام را ثبت کرده ایم. این تازه حداقل تعداد اعدام ها است و ما احتمال می دهیم که تعداد اعدام ها در ایران بیشتر از این رقم باشد. در سال 2008 هم 346 نفر اعدام و در 2007 هم 335 نفر اعدام گردیدند. در میان آنها مواردی از حکم سنگسار و حتی اعدام نوجوانان هم به چشم می خورد. مثلا در سال 2009، پنج نوجوان، در 2008، هشت نوجوان ودر 2007 هم هفت نوجوان اعدام شده اند.”
دروی دایک در ادامه خاطرنشان ساخت: “ما باید مواظب باشیم چون متاسفانه مقامات ایرانی وقتی با نهادهای بین المللی، بخصوص نهادهای وابسته به سازمان ملل، صحبت می کنند، با کلمات بازی می کنند. مثلا می گویند «ما در ایران اعدام نوجوانان نداریم.» چون آنها زندگیشان از طریق قصاص گرفته می شود. اما چیزی که نمی دانند و یا نمی گویند این است که براساس قوانین بین المللی هر بار که جان یک نفر گرفته می شود، این نمونه ای از حکم اعدام است. چه قصاص باشد، چه اعدام و چه سنگسار”.
مسئول بخش ایران در سازمان عفو بین الملل در ادامه تصریح کرد: “این خیلی عجیب است. ما هر سال به مقامات ایرانی نامه می نویسم و خواهش می کنیم اجازه دهند نمایندگان ما وارد ایران شوند و وضعیت حقوق بشر در ایران را مورد بررسی قرار دهند. درست مثل همان کاری که در کشورهای دیگر نظیر آمریکا و یا اروپا می کنیم. اما همواره به ما جواب رد داده اند. ماطی 19 سال گذشته فرصت این را پیدا نکرده ایم که به ایران برویم. برای همین وقتی رییس جمهور ایران خطاب به خبرنگار می پرسد: «آنها از کجا می دانند؟ آیا به ایران آمده اند؟» ما باید بگوییم: نه به ایران نرفته ایم، دقیقا به این دلیل که دولت خودتان به ما اجازه نمی دهد!”