ایران بریفینگ / به گفته خبرگزاری دولتی عمان، وزیر خارجه این کشور روز شنبه برای رایزنی بر سر تحولات منطقه به تهران سفر کرده است ،روزنامه العربی الجدید صبح امروز از آغاز موج جدیدی از میانجی‌گری‌ها بین ایران و آمریکا و سعودی خبر داده بود.
جواد ظریف وزیر خارجه ایران روز شنبه اعلام کرد :از اینکه امروز در تهران میزبان دوست برجسته‌ام یوسف بن علوی بن عبدالله وزیر امور خارجه عمان هستم، بسیار خرسندم
ظریف علت سفر بن علوی را بحث درباره تاثیرات تروریسم اقتصادی ایالات متحده علیه ایران، روابط دوجانبه، تحولات منطقه‌ای و امنیت در خلیج فارس، تنگه هرمز و خلیج عمان عنوان کرد.
شنبه شب اما در تلویزیون دولتی عربستان در بخش سعودیه الیوم به نقل از یک مقام ارشد در پادشاهی سعودی عنوان شد که عربستان مشتاق برقراری ارتباط دیپلماتیک با ایران است و همانطوری که در نیویورک به وزیر خارجه ایران گفته شده است ، یوسف بن علوی نیز با پیام حسن نیت سعودی به تهران رفته است .
طی روزهای اخیر و به موازات تشدید تنش‌ها میان ایران و انگلیس بر سر توقیف یک نفتکش انگلیسی نشانه‌هایی از تمایل عربستان سعودی به تنش‌زدایی با ایران مشاهده شده است. اکنون و در یکی از حساس‌ترین دوره‌های تاریخ دیپلماتیک در منطقه خاورمیانه، بحث اصلی این است که نشانه‌های مذکور تا چد حد جدی بوده و بن علوی چه پیامی با خود آورده است .
پیشتر عبدالله یحیی المعلمی، نماینده دائم عربستان در سازمان ملل، روز چهارشنبه از آمادگی ریاض برای ایجاد روابط همکاری میان کشورهای عربی و ایران خبر داده بود، وی اظهار داشت: «ما بر آمادگی خود برای برقراری روابط همکاری میان کشورهای عربی و ایران که مبتنی بر حسن همجواری و عدم دخالت در امور داخلی کشورها و احترام به حاکمیت آنها باشد، تأکید می‌کنیم».
این دیپلمات سعودی شش روز پیش هم اعلام کرده بود که کشورش خواستار جنگ با ایران نیست و برای «تعامل دیپلماتیک» با تهران آمادگی دارد. او با بیان اینکه عربستان سعودی «خواستار جنگ با ایران، نه در یمن و نه در خارج از آن نیست»، تصریح کرد که «زمان آن رسیده است که بحران یمن به پایان برسد».
به نظر می‌رسد نکته اخیر مورد اشاره المعلمی، یعنی بحران یمن و تحولات اخیر این بحران، مهمترین عامل موثر بر تغییر ادبیات عربستان سعودی درباره احتمال تعامل با جمهوری اسلامی ایران باشد. در واقع، این اظهارات در شرایطی مطرح می‌شود که ریاض از یک سو به واسطه کاهش حمایت متحد اصلی‌اش در منطقه، یعنی امارات از عملیات نظامی در یمن، برای ادامه این عملیات تحت فشار شدیدی قرار گرفته و از سوی دیگر، با موج فزاینده‌ای از اقدامات متقابل نظامی نیروهای یمنی مواجه شده که امنیت عربستان را با مخاطره جدی مواجه ساخته است.
امارات به این نتیجه رسیده که پایان جنگی که چهار سال است ادامه دارد، ممکن نیست و این عقیده‌ای است که عربستان سعودی نیز به آن موافق است؛ «آن هم در زمانی که تنش‌ها درباره ایران افزایش یافته و به بیم از وقوع جنگ در خلیج فارس رسیده است.
به این ترتیب، می‌توان گفت تلاش آشتی‌جویانه عربستان سعودی در قبال ایران، تا حد زیادی ناشی از وضعیت بغرنجی است که این کشور در ارتباط با بحران یمن با آن مواجه شده است. از سوی دیگر، ریاض از این مسئله نگران است که هرگونه درگیری نظامی در منطقه که یک سر آن ایران باشد، بدون تردید هزینه‌های مالی و انسانی هنگفتی برای عربستان به بار خواهد آورد.
گفتنی است در هفته گذشته عربستان سعودی یک نفتکش ایرانی راهم که برای تعمیر و نجات از سعودی درخواست کمک کرده بود و ماهها در یکی از بناد آن کشور متوقف شده بود تا هزینه نگهداری اش را ایران بپردازد در حالی آزاد و به سمت ایران حرکت نمود که مشخص نشد آیا ایران هزینه ادعایی عربستان را پرداخته است یا عربستان به نشانه حسن نیت آن را یکطرفه آزاد کرده.
در صورتی که لحن سابق مقامات سعودی را با حوادث این هفته مقایسه کنیم، بدون شک وقوع تغییر محسوس است.
جمهوری اسلامی که بر اساس روش همیشگی اش عادت به بیان گفتگوها و ارتباطاتش با دیگر کشورها ندارد اما باید منتظر بود تا عربستان از روند مذاکراتش با ایران و یا هیات عمانی خبر دهد.